Globalne ocieplenie - Deklaracja lipska (1995, 1997, 2005) - geneza, treść, znaczenie

Problem tzw. globalnego ocieplenia od lat wzbudza wiele kontrowersji. Sam fakt, iż klimat na Ziemi w ostatnim pięćdziesięcioleciu ocieplił się, nie stanowi punktu spornego – rzeczywiście zanotowano wzrost średniej temperatury atmosfery ziemi i oceanów, natomiast spory toczą się w związku z przyczynami tego ocieplenia.

Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu (IPCC), powołany do życia w 1988 roku przez komórki ONZ, w kolejnych swoich raportach stwierdza, iż za taką sytuację odpowiada przede wszystkim działalność człowieka, która powoduje efekt cieplarniany. Zgodnie z zaleceniami IPCC znaczna część państw na świecie stara się zmniejszyć emisję szkodliwych gazów do atmosfery. Ważnym wydarzeniem związanym z globalnym ociepleniem był tzw. Protokół z Kioto z 1997 roku – zgodnie z jego zaleceniami, państwa, które go podpisały, zobowiązane są do redukcji emisji dwutlenku węgla, HFC, tlenku azotu metanu i innych gazów wywołujących efekt cieplarniany.

Przeciwko teorii globalnego ocieplenia wystąpiła już na początku lat 90. duża grupa m.in. naukowców. Podkreślają oni, iż jest to celowe wprowadzanie w błąd opinii światowej, by osiągnąć zamierzone korzyści. Już w 1992 roku opublikowano tzw. Apel Heidelberski, podpisany przez blisko cztery tysiące naukowców, w tym również laureatów Nagrody Nobla.

Kolejnym dokumentem sprzeciwiającym się promowaniu teorii o globalnym ociepleniu jest Deklaracja lipska z 1995 roku. Pod dokumentem stworzonym na konferencji zorganizowanej w Niemczech przez Helmuta Metznera podpisało się około stu ludzi nauki, w tym 25 meteorologów. Istnieją trzy wersje Deklaracji z Lipska – pierwsza, wspomniana już, z 1995 roku, druga została stworzona w 1997 roku po ogłoszeniu Protokołu z Kioto, natomiast trzeciej aktualizacji dokumentu dokonano w 2005 roku.

Przeciwstawienie się tezie o globalnym ociepleniu wywołanym przez człowieka wywołało z kolei protesty innych naukowców popierających stwierdzenia IPCC. Kontrowersje wzbudził dodatkowo fakt, iż duńscy dziennikarze wykryli nieścisłości w tym akcie, mianowicie dowiedli, iż część z domniemanych sygnatariuszy nie przyznaje się do podpisania dokumentu, a kilku innych było zaangażowanych w działalność niemieckiego przemysłu węglowego i rządu Kuwejtu. Doniesienia te położyły się cieniem na Deklaracji lipskiej. Jednak w kolejnych latach tezy „grupy lipskiej” były popierane przez kolejne kręgi naukowe, m.in. w Petycji Oregońskiej.

Problem prawdziwości teorii o globalnym ociepleniu jak na razie nie został rozstrzygnięty i prawdopodobnie nadal będzie wzbudzał kontrowersje.