Bóg w Młodej Polsce - Motyw Boga w poezji Jana Kasprowicza na wybranych przykładach
JUŻ 9902 WYPRACOWANIA W BAZIE!
- 4914 wypracowanie - Język polski
- 1594 wypracowanie - WOS
- 2021 wypracowanie - Historia
- 787 wypracowanie - Religia
- 528 wypracowanie - Język angielski
- 58 wypracowanie - Język niemiecki
Bóg pojawia się niezwykle często w poezji Jana Kasprowicza, występuje w niej bądź to jako główny temat utworu, bądź jako jedna z osób kształtujących sytuację liryczną wiersza. Stosunek do Najwyższego zmieniał się wraz z ewolucją światopoglądu poety. W okresie dominacji nastrojów schyłkowych, katastrofizm wierszy Kasprowicza wzmagał niezwykle pesymistyczną wizję dotyczącą nie tylko świata, ale i Boga. W swoich hymnach: „Ginącemu światu” i „Salve Regina” podejmuje poeta problem kryzysu religii i moralności, prowadzący do zagłady całej ówczesnej cywilizacji.
W „Dies irae” Kasprowicz kreuje obraz Boga-mściciela, surowego i bezlitosnego sędziego wymierzającego sprawiedliwość światu i ludzkości. Jest On jednocześnie oskarżony przez podmiot liryczny o stworzenie grzechu, o wpisanie go w plan od początku wszelkiego życia. W takiej sytuacji to człowiekowi należy się współczucie i litość, bo wszelkie próby oparcia się złu są skazane na nieuchronną klęskę. Bóg jawi się w tekście jako mściciel i gniewny rozjemca miedzy Niebem a Ziemią. Nie słyszy płaczów, jęków, nie zna współczucia ni litości. Jest przerażający, to „morze niewyczerpanych gniewów”, „ojciec rozpusty”, który daje głuche przyzwolenie na nieprawość.
Podobna wizja Boga pojawia się w hymnie „Święty Boże, święty mocny”, w którym podmiot liryczny zanosi błagania do Najwyższego o zmiłowanie nad rodem ludzkim, wzywa Go, by stał się człowiekiem: „Zrzuć z siebie, Ojcze, nietykalne blaski!”. Bóg pozostaje jednak obojętny na te prośby, jedyne co pozostaje człowiekowi, to desperacka modlitwa do Szatana, by zajął miejsce po bezdusznym Stwórcy.
W „Salve Regina” pojawia się zaś „Hymn św. Franciszka z Asyżu” – poeta zmienia w nim diametralnie sposób patrzenia na Najwyższego. Nie ma tu już buntu, zwątpienia, pesymistycznych czy apokaliptycznych wizji, jest za to pogodzenie się z porządkiem świata, znalezienie sensu i celu cierpienia. Bóg nazwany zostaje w prawdzie „rozdawcą cierpienia”, nie jest jednak despotycznym sędzią obojętnym na los świata, ból, który daje, jest bowiem dobrem, dzięki któremu możemy dostrzec miłość i odnaleźć istotę ludzkiej egzystencji. Utwór ten zapowiada już postawę franciszkanizmu charakterystyczną dla ostatniego okresu twórczości Kasprowicza.
Najpełniej jest wyrażona w wierszu pt.: „Przeprosiny Boga”. Poeta konfrontuje w nim dwie postawy, dwa rożne sposoby spoglądania na Boga i modlitwę. Pierwszą reprezentuje uczony góral, który upomina dwóch prostych staruszków, że ich bezpośredniość i zażyłość w stosunku do Boga jest profanacją jego imienia, uchybieniem dla Jego niebiańskiego majestatu. Staruszkowie pełni pokory i skruchy wyruszają w daleką drogę w celu przebłagania i zadośćuczynienia Panu. Mają poczucie, że zostali przez Niego opuszczeni, pozostawieni na pastwę losu. I oto nagle na ich drodze pojawia się sam Bóg – uczłowieczony towarzysz drogi – który skłania ich do powrotu. Mężczyźni szczerze przepraszają Stwórcę za chwilę zwątpienia w Opatrzność Bożą. Wyraźne są w utworze echa franciszkanizmu, Bóg jest tu łagodnym, drogim człowiekowi Ojcem, który w każdej chwili naszej ziemskiej wędrówki czuwa nad swymi dziećmi.
Jak widać, stosunek Kasprowicza do Boga przeżywał ewolucję, poeta dojrzał do akceptacji porządku świata, dostrzegł w nim ład i harmonię, trudne piękno i łaskę płynącą z cierpienia, które prowadzić może do odkrycia miłości i dobra.
Podobne wypracowania do Bóg w Młodej Polsce - Motyw Boga w poezji Jana Kasprowicza na wybranych przykładach
- Aleksander Fredro „Zemsta” - historia miłości Klary i Wacława. Opis
- „Nowa Fala” - cechy generacji literackiej
- Istota werteryzmu na podstawie utworu „Cierpienia młodego Wertera” Johanna Wolfganga Goethego
- Jan Kochanowski - „Treny” - „Tren XIX (albo Sen)” - interpretacja i analiza trenu
- Motyw kata i ofiary - „Medaliony” Zofii Nałkowskiej. Opracowanie
- Obraz krainy dzieciństwa w „Ludziach bezdomnych” Stefana Żeromskiego
- Adam Mickiewicz „Dziadów” cz. III - interpretacja i analiza Wielkiej Improwizacji
- Wisława Szymborska „Muzeum” - interpretacja i analiza wiersza
- Ocena zbrodni faszyzmu i stalinizmu na podstawie „Opowiadań” Borowskiego, „Medalionów” Nałkowskiej i „Innego świata” Herlinga-Grudzińskiego
- Zofia Nałkowska „Medaliony” - geneza „Medalionów”
- Jak ciekawie spędzić wieczór bez włączania telewizora?
- Obraz Polski oraz próba jej naprawy ukazana w „Przedwiośniu” Stefana Żeromskiego
- Charles Perrault „Śpiąca królewna” - streszczenie baśni
- Moja mama - opis
- „Stowarzyszenie Umarłych Poetów” Nancy Kleinbaum - czy można obarczyć Keatinga odpowiedzialnością za śmierć Neila?
- Świat rzeczywisty i świat fantastyczny - „Balladyna” Juliusza Słowackiego
- Cyprian Kamil Norwid „Fortepian Szopena” - interpretacja i analiza utworu
- Zbigniew Herbert „Dwie krople” - interpretacja i analiza wiersza
- Clive Staples Lewis „Opowieści z Narnii” - napisz przewodnik po cudach krainy Narnii
- Juliusz Słowacki „Rozłączenia”, Adam Mickiewicz „Do M***” - interpretacja i analiza porównawcza wierszy