Demokracja - Demokracja pośrednia - wady i zalety

Demokracja pośrednia jest jedną z najczęściej preferowanych form ustrojowych we współczesnych systemach politycznych. Ma zastosowanie w większości krajów europejskich, Stanach Zjednoczonych, niektórych państwach Ameryki Południowej. Demokracja przedstawicielska opiera swe założenia na podjęciu decyzji w kwestii wyboru swoich reprezentantów przez społeczeństwo w wolnych wyborach na szczeblu lokalnym oraz centralnym, jak i prezydenta. Kandydaci mogą być zrzeszeni w partiach politycznych lub też startować jako niezrzeszeni.

Istotną zaletą demokracji pośredniej jest  możliwość wyboru, przed jaką staje każdy obywatel w momencie głosowania. Wolny i świadomy wybór, brak nacisku zewnętrznego na decyzję oraz jednocześnie możliwość uchylenia się od wybrania kogokolwiek stanowią przejaw respektowania w państwie demokratycznym podstawowych praw i wolności obywatelskich. Obywatel ma prawo głosować na kandydata, który go przekonuje za pomocą swojego (lub partii) programu wyborczego lub dlatego, że jest on jego sąsiadem, lekarzem, znajomym. Jedynym ograniczeniem jest rejonizacja w przypadku wyborów do parlamentu oraz organów samorządu terytorialnego – trzeba dokonać wyboru w przynależnym okręgu wyborczym. Znaczną pomocą w procesie podejmowania decyzji służą media oraz powszechny dostęp do informacji, co duże stanowi ułatwienie.

W porównaniu z innymi możliwymi systemami politycznymi (monarchia, tyrania, ustrój autorytarny) demokracja przedstawicielska gwarantuje czynny udział obywateli w tworzeniu i wykonywaniu prawa, wpływ jednostek na kreowanie wizerunku państwa na arenie międzynarodowej lub też oddziaływanie na stan gospodarki lub przemiany społeczne.

Zasadnicza wadą systemu demokracji przedstawicielskiej jest fakt, iż wybory mają miejsce w określonych odstępach czasowych i najczęściej możliwość zaprowadzenia jakichś zmian jest zbyt rzadka. Ponadto istnieje zagrożenie, iż wybrani przedstawiciele mogą skupić się na reprezentowaniu interesów partii, zamiast troszczyć się o dobro społeczeństwa. Można także obawiać się chęci uzyskania osobistych korzyści majątkowych przez wybranych kandydatów. Partie polityczne mogą deklarować w programach wyborczych nierealne postulaty po to tylko, aby zachęcić głosujących. Co więcej, członkowie partii mogą również wchodzić w absurdalne koalicje w celu utrzymania pozycji dominującej. Jednocześnie dobro społeczeństwa jest zagrożone.

Jedną z wad są także wysokie koszty przeprowadzania wyborów, szczególnie jeśli frekwencja jest niska. Często obywatele nie uczestniczą w podejmowaniu decyzji z powodu niechęci do systemu samego w sobie.

Jako wadę niestety trzeba również wymienić dostęp i bardzo duży wpływ na władzę ludzi niemających pojęcia o kwestiach, w których ich opinia może zaważyć na skalę ogólnokrajową. Takie sytuacje są niemożliwe do uniknięcia w przypadku demokracji pośredniej. Każdy wybrany w wolnych wyborach przedstawiciel ma prawo z kolei głosować zgodnie ze swoim sumieniem i rozumem, co niejednokrotnie przekładało się na nietrafione przepisy i wielokrotnie zmieniane ustawy lub przepisy o zakresie lokalnym.

Demokracja pośrednia to ustrój gwarantujący wolność, nawet w przypadku wielości istniejących wad jest najbardziej popularny. Gwarantuje poszanowanie dla praw i wolności obywatela, dzięki niemu społeczeństwo ma wpływ na podejmowane w państwie decyzje.