Większość kwalifikowana - definicja, opis, przykłady

Większość kwalifikowania to jeden ze sposobów podejmowania decyzji w sytuacji głosowania. Wykorzystywana jest ona zazwyczaj w głosowaniach o dużym znaczeniu.

W przypadku większości kwalifikowanej poza kryterium opowiedzenia się większości głosujących za danym wnioskiem, wprowadzone jest dodatkowe kryterium określające, ile dokładnie musi wynosić liczba popierających. Może być ona wyrażona ułamkiem (np. 2/3, 3/5 itp. – sytuacja spotykana w Polsce) bądź procentem (np. 65%, 80%). Dodatkowo konieczne jest uściślenie, do jakiej liczby odnosi się minimum głosów. Może być to np. całość członków danego zgromadzenia czy organu, liczba osób obecnych w czasie podejmowania danej decyzji itd.

W Polsce większość kwalifikowana używana jest przy ważnych głosowaniach  przewidzianych przez ustawę zasadniczą, jaką jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Sytuacji tych jest dokładnie osiem.

Większość 3/5 głosów wymagana jest przy głosowaniem nad ustawą, która jest w rękach sejmu po ponownym rozpatrzeniu przez prezydenta. Wymagana jest wtedy obecność co najmniej połowy ustawowej liczby posłów – czyli 231. Druga sytuacja, w której wymagana jest tak większość, to głosowanie nad postawieniem przed Trybunałem Stanu członka Rady Ministrów. Konieczna jest wtedy liczba 3/5 ustawowej liczby posłów.

Pozostałe sześć sytuacji, w których występuje większość kwalifikowana, związana jest z większością 2/3. Wymagana jest ona w sytuacji ratyfikacji umowy międzynarodowej (przy obecności minimum połowy ustawowej liczby posłów), uchwalenia zmian w Konstytucji (w takiej samej obecności jak przy poprzedniej sytuacji), głosowania nad skróceniem karencji sejmu i senatu (ta sama większość). Czwarta sytuacja związana jest z głosowaniem w senacie nad ratyfikacją umowy międzynarodowej (minimum połowa ustawowej liczby senatorów). Ostatnie dwie sytuacje wiążą się ze wspólnym posiedzeniem sejmu i senatu zwanym Zgromadzeniem Narodowym. Większość 2/3 głosów ustawowej liczby Zgromadzenia Narodowego wymagana jest przy głosowaniu nad postawieniem prezydenta przed Trybunałem Stanu oraz uznania jego trwałej niezdolności do sprawowania urzędu (w związku ze stanem zdrowia).