Dante „Boska komedia” – opracowanie i interpretacja

„Boska komedia” Dantego Alighieri to ogromny poemat o znaczeniu Boga w życiu każdego człowieka, podporządkowana wizji Stwórcy jako Ojca Niebieskiego, który jest szczęściem najwyższym, osiągalnym tylko i wyłącznie poprzez dobre życie człowieka na ziemi. Poemat podzielony jest na trzy części i odnosi się do trzech światów pozaziemskich, w jakie wierzą chrześcijanie: Piekła, Czyśćca oraz Raju. Tematem przewodnim „Boskiej komedii” jest wędrówka głównego bohatera – Dantego po tych miejscach. Przechodzi on długą drogę, aby zostać oczyszczonym ze swoich grzechów, przez co dostępuje łaski zobaczenia Empireum.

Poemat Dantego Alighieri opowiada o zmaganiach człowieka z własnymi grzechami. Jest to potrzebne, aby dostąpić łaski i rozkoszy nieba. Raj jest tutaj ukazany jako symbol Arkadii – krainy wiecznej szczęśliwości. Przepełniony jest na wskroś harmonią, dobrem, miłością i radością. W niebie przebywają dusze ludzi szczęśliwie zbawionych, którzy razem z Bogiem żyją jako jedna wielka całość. Ta część jest pieśnią na chwałę Bożą. Tutaj może trafić każdy dobry człowiek. Dante podkreśla, jak wielką nagrodę za dobre życie może otrzymać każdy człowiek.

W opozycji do Nieba znajduje się Piekło. Tutaj Dante wkracza za swoim duchowym przewodnikiem – Wergiliuszem przez bramę, która głosi:
„Ty, który wchodzisz, żegnaj się z nadzieją”.
Ci bowiem, którzy będą musieli wejść do Piekła, już nigdy z niego nie wyjdą. Jest to jednocześnie okrutna zapowiedź srogiego losu, cierpienia i tortur tak straszliwych, że niemożliwych do wytrzymania. Stąd nie ma ucieczki, za złe życie na ziemi jest proporcjonalna do tego kara. Męczeni są heretycy, krzywoprzysiężcy, rozrzutnicy, skąpcy, zbójnicy, hipokryci, obłudnicy, fałszerze oraz samobójcy. Dusze samobójców przemienione są w drzewa, których liście i kora pozostają pożywieniem harpii. Piekło składa się z dziewięciu kręgów, podobnie jak Raj z dziewięciu nieb. Piekłem rządzi Szatan, czyli Lucyfer. W jego siedzibie wraz z nim przebywają najwięksi w historii zdrajcy : Kasjusz i Brutus –  zdrajcy Cezara oraz Judasz – zdrajca Jezusa.

Człowiek w „Boskiej komedii” Dantego to człowiek poszukujący samego siebie, doskonalący się, dążący do ideału. Główny bohater utworu to 35-letni mężczyzna, który rozpoczyna wędrówkę po zaświatach, aby dostąpić duchowego oczyszczenia. Prowadzony jest przez Wergiliusza oraz Beatrice – swoją ukochaną. Wergiliusz to symbol wszystkiego co rozumne, symbol nieskazitelnej, wysokiej sztuki i kultury antycznej, świata starożytnych. Podczas oprowadzania Dantego po Piekle i Czyśćcu opowiada i objaśnia wszystko, co się wokoło dzieje.

Beatrice natomiast to uosobienie doskonałości, perfekcji, harmonii i dobra. Postać Beatrice ma swój realny pierwowzór – była nią ukochana poety z lat młodości – Beatrice Portinari. Kobieca wraca do załamanego bohatera nie tylko po to, aby go pocieszyć, ale i ocalić. Robi to, pozwalając zagubionemu moralnie mężczyźnie na odnalezienie samego siebie w wędrówce po zaświatach. Z biegiem akcji kobieta zaczyna przemieniać się w chrześcijańską świętą.. Pośredniczy ona pomiędzy Bogiem a ludźmi, pozwala Dantemu na oczyszczenie.

Boska komedia” to wielki poemat pełen alegorii oraz symboli. Symboliczne jest tutaj wszystko, zaczynając od treści, a kończąc na liczbach. Wyeksponowane są takie cyfry jak dziewięć (symbol całkowitości, doskonałości) oraz trzy (symbol bóstwa, trójcy, słońca, światła, rozwoju, natchnienia, medytacji oraz świadomości). Utwór Dantego Alighieri można odczytywać na wielu płaszczyznach. Autor na kartach poematu wyraził swoje poglądy filozoficzne, a w szczególności polityczne. „Boska komedia” jest także uznawana za rozprawę z politycznymi wrogami poety.