Symonia i nikolaizm - definicja, opis, przykłady

Symonią określane jest działanie, mające na celu handlowanie godnościami i urzędami kościelnymi, a także procesem przeprowadzania aktów sakramentalnych oraz dobrami duchowymi. Synonimem do pojęcia symonii jest świętokradztwo.

Symonia to termin, który etymologicznie wywodzi się od osoby Szymona Maga. Człowiek ten chciał bowiem wykupić od świętego Piotra oraz świętego Jana przywilej udzielania daru Ducha Świętego. Papież Grzegorz I zastosował podział korzyści wynikających z symonii na trzy grupy. Do pierwszej należy zaliczyć korzyści materialne, czyli wszelkie dobra i wartości pieniężne, ruchomości oraz nieruchomości czy też prawa oraz przywileje, które mogłyby skutkować znaczącym napływem bogactwa. Druga grupa skupiała korzyści wynikające z czyjegoś poparcia w konkretnej kwestii. Mogło one zostać wyrażone słownie, poprzez publiczne poparcie w danym zakresie, wyrażenie pochwały dla danej czynności bądź jej zamierzonego wykonania. Do tejże grupy zaliczał papież także działania mające na celu wsparcie w uzyskaniu awansu. Trzecia grupa natomiast zawierały czynności związane z oddawaniem czci. 

W okresie średniowiecza symonia była poważnym problemem kościoła. Za stosowanie praktyk świętokradczych groziły zaostrzone kary, szczególnie, że handlowano głównie najwyższymi godnościami kościelnymi. 

Nikolaizm natomiast polega na łamaniu podstawowej dla księży zasady - celibatu. Celibat to dobrowolne, nieprzymuszone zrzeczenie się związków seksualnych przez księdza. W skład zasady nikolaizmu wchodzą także małżeństwa duchownych oraz możliwość posiadania przez nich potomków. Nikolaizmu był szczególnie napiętnowany w okresie średniowiecza, kiedy to kościół podjął walkę z szerzącym się wśród księży rozkładem moralnym.

Zarówno zjawisko symonii, jak i nikolaizmu prowadzi do umniejszenia zaufania wśród wiernych do kościoła, a także skutkuje zmniejszeniem się bojaźni wobec grzechu, a co za tym idzie, wobec Boga. Nawet współcześnie praktyki te są surowo zakazane przez zwierzchników kościelnych, a sprawcy przewinień są karani.