Organizacja Pożytku Publicznego a organizacja pozarządowa - porównanie

W polskim ustawodawstwie funkcjonują przepisy prawne regulujące działalność zarówno Organizacji Pożytku Publicznego, jak i organizacji pozarządowych. Zawarte są one w szczególnej ustawie.

Organizacja Pożytku Publicznego charakteryzuje się tym, iż jej działalność warunkuje uzyskanie wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, wydawanego na mocy orzeczenia sądu rejestrowego. Działalność tego typu organizacji jest oparta na użyteczności publicznej. Wpis taki może otrzymać organizacja pozarządowa, kościelna osoba prawna oraz jednostka organizacyjna, których działalność oparta jest na statucie oraz na rzecz określonej jasno grupy podmiotów. Cały dochód tej Organizacji musi być przeznaczony na wykonywanie działalności wyraźnie oznaczonej w statucie. Zakazane jest generalnie prowadzenie działalności gospodarczej przez tego typu organizację, chyba, że całość dochodów przeznaczona jest na realizację założeń statutowych. Ponadto, niezbędne jest posiadanie przez Organizację Pożytku Publicznego organu sprawującego kontrolę, najlepiej kolegialnego, który będzie odrębny od organu zarządzającego Organizacją. Ponadto, Organizacja zobowiązana jest do prowadzenia sprawozdań z działalności oraz sprawozdań finansowych w celu umożliwienia sprawowania kontroli przez organy administracyjne. Organizacja może zostać zwolniona z opłacania podatku dochodowego od osób prawnych, nieruchomości oraz od czynności cywilnoprawnych. Na rzecz Organizacji Pożytku Publicznego może zostać przekazany 1% dochodu od podatku dochodowego od osób fizycznych. 

Organizacja pozarządowa natomiast funkcjonuje bez udziału i wsparcia finansowego ze strony rządu. Działalność tego typu organizacji opiera się zasadniczo na statutach, które w swej formie są różne od umów międzynarodowych. Organizacje pozarządowe funkcjonują nie w celu osiągania zysków, ale w celu niesienia pomocy. Z reguły ich założenia skupiają się na konkretnych sprawach, takich jak ochrona zdrowia czy też prawa człowieka. Mogą mieć one zakres lokalny, państwowy i międzynarodowy.