Liga Państw Arabskich - LPA - cele, charakterystyka organizacji

Liga Państw Arabskich (Liga Arabska, LPA) – międzynarodowa organizacja międzyrządowa, skupiająca kraje arabskie, dysponująca uniwersalnymi kompetencjami. Założona została 22 marca 1945 r. podczas konferencji państwa arabskich w Kairze, przez szefów siedmiu rządów państw powiązanych językiem, historią, kulturą i religią. 

Dzisiaj, skupia 22 państwa oraz Organizację Wyzwolenia Palestyny. Jej siedzibą jest Kair (w latach 1979-1990, przejściowo, był nią Tunis). Członkami założycielskimi były: Arabia Saudyjska, Egipt, Irak, Jemen, Jordania, Liban i Syria. W kolejnych latach, do Ligi Państw Arabskich przystąpiły: Algieria, Bahrajn, Dżibuti, Katar, Komory, Kuwejt, Libia, Maroko, Mauretania, Oman, Palestyna (reprezentowana przez OWP), Somalia, Sudan, Tunezja, Zjednoczone Emiraty Arabskie.

LPA ukształtowała się pod wpływem panarabizmu, który skupiał się na kwestiach jedności arabskiej i popieraniu arabskich dążeń niepodległościowych oraz sprzeciwianiu się emigracji Żydów do Palestyny (uważanej za ziemię arabską). Celem, jaki wytyczyła sobie Liga jest zacieśnienie współpracy państw członkowskich, zarówno w sprawach czysto politycznych (zwłaszcza koordynacja polityki zagranicznej), gospodarczych i finansowych (wymiana handlowa, współpraca w przemyśle itp.), a także społecznych, obywatelskich czy intelektualnych. 

Najwyższym organem Ligi Państw Arabskich jest Rada Ligi. Składa się z przedstawicieli wszystkich państw członkowskich, zbiera się na szczeblu szefów państw, szefów rządów lub ministrów spraw zagranicznych. Kraje członkowskie mają po jednym głosie, a zatem współpracują na zasadzie równości. Obraduje dwa razy do roku na zamkniętych posiedzeniach. To Rada zatwierdza budżet i składki członkowskie. Rada Gospodarcza, złożona z ministrów od spraw gospodarczych państw członkowskich zajmuje się koordynacją wspólnych działań w zakresie gospodarki. Wewnątrz LPA istnieje też Rada Wspólnej Obrony, w skład której wchodzą ministrowie spraw zagranicznych i obrony narodowej. Bieżącą działalnością LPA kieruje Sekretariat Generalny, będący głównym organem administracyjnym i finansowym Ligi, kierującym jej bieżącą działalnością. LPA korzysta również z pomocy Stałego Komitetu Wojskowego, składającego się z przedstawicieli sztabów generalnych armii państw członkowskich. W jej ramach funkcjonuje też 8 komitetów i agencje specjalne. Statutem, na mocy którego działa Liga Państw Arabskich jest Pakt LPA. Nie wolno jest stosować siły do załatwiania swoich spraw na forum LPA. W wypadku zagrożenia, w trybie natychmiastowym zwołuje się Radę Ligi. 

Dotychczasowa działalność Ligi Państw Arabskich koncentrowała się wokół konfliktów na Bliskim Wschodzie, konfliktu arabsko-izraelskiego czy problemu palestyńskiego (np. gdy Egipt podpisał separatystyczne układy z Izraelem – został zawieszony w prawach członka LPA, a siedzibę z Kairu przeniesiono do Tunisu). Kwestią sporną była wojna iracko-irańska (1980–1988), a potem też wojna w Zatoce Perskiej ( 1990–1991). LPA wspierała też dążenia niepodległościowe krajów chcących uniezależnić się od Francji.