Stanisław Wyspiański „Wesele” - Inteligencja w „Weselu” Wyspiańskiego

Stanisław Wyspiański w swoim najsłynniejszym dramacie pt.: ,,Wesele” bardzo szczegółowo i w sposób dość okrutny przedstawił obraz inteligencji polskiej, której przedstawicielami w utworze byli: Pan Młody, czyli poeta Lucjan Rydel, poeta Kazimierz Przerwa Tetmajer, dziennikarz Rudolf Starzewski, ciotka Rydla Antonina Domańska oraz Isia, czyli Jadwiga Tetmajer. Osoby te głośno wyrażają swój zachwyt nad polską wsią, trudno jednak im zrozumieć chłopską mentalność, rzeczywiste realia panujące na wsi są im kompletnie obce. Widoczna chłopomania, czyli powierzchowna fascynacja chłopami i wsią rzutuje na nieprawdziwy obraz tej klasy. Inteligenci w ,,Weselu” nie mają pojęcia o pracach w polu, ale potrafią o nich dyskutować, często także narzucać swoje zdanie. 

Uważają, iż chłopi nie powinni występować na scenie politycznej kraju, gdyż nie są do tego przygotowani, nie posiadają odpowiedniej wiedzy, jednym słowem, jest to dla nich temat  za trudny. Zdaniem inteligencji chłopi powinni zająć się tym, co potrafią najlepiej, czyli pracą na roli. Z treści utworu jasno wynika, iż inteligenci mają poczucie wyższości nad chłopami, co nie pozostaje przez nich nie zauważone. Czepiec powiada Dziennikarzowi:

„Pon się boją we wsi ruchu.
Pon nos obśmiewajom w duchu”.

Brak wolności i niewola sprawiły, iż wśród ludzi z miasta modny stał się dekadentyzm, czyli poczucie niemocy, chylenie się ku upadkowi. Czołowym dekadentem jest Nos, który uważa, iż artyści nie muszą tworzyć dzieł, które poruszyłyby społeczeństwo. Wolą natomiast bezsensownie i bezowocnie perorować, zwalając przy tym winę za niepowodzenia na arenie politycznej na chłopów. 

Pomimo iż są bardziej świadomi politycznie, potrafią tego w żaden sposób wykorzystać, wolą umyć ręce. Sytuację tę obrazuje scena, w której Gospodarz przekazuje Jaśkowi złoty róg. Oddał tym samym sprawę w ręce chłopa, czekając przy tym na cud. 

Wyspiański w ,,Weselu” przedstawił negatywny wizerunek inteligencji polskiej żyjącej na przełomie XIX i XX wieku, która zajmuje się tylko swoimi sprawami, dba o własne interesy, nie bacząc kompletnie na potrzeby chłopów. Ponadto jest hałaśliwa, przepełniona dekadentyzmem, biernością i apatią, z niecierpliwością i nadzieją oczekująca na cud. Pisarz odpowiedzialnością za niemożność poderwania się narodu do czynu jawnie obarczył inteligencję oraz artystów, którzy uciekają od palących problemów społecznych popadając w destrukcyjny dekadentyzm.