Unia personalna - definicja, charakterystyka, przykłady

Unia personalna powstaje w wyniku związania się dwóch lub więcej państw osobą wspólnego monarchy. Zachowuje się przy tym odrębność krajów, ich systemu oraz instytucji krajowych. Nazwa unii personalnej pochodzi od łacińskiego słowa persona oznaczającego po prostu osobę. 

Unia personalna miała wielokrotnie miejsce w historii Polski. Pierwszą z nich była unia polsko-czesko-węgierska w XIV wieku. Kraje zostały związane osobą Wacława II oraz Wacława III. Ludwik Węgierski również w XIV wieku połączył Polskę i Węgry. W XV oraz XVI wieku miała miejsce unia personalna Polski i Litwy związana z Jagiellonami. XVI wiek owocował także unią z Węgrami za pośrednictwem Władysława III Warneńczyka. Stefan Batory doprowadził do unii z Siedmiogrodem. W tym samym wieku istniała także unia polsko-szewedzka za pośrednictwem Zygmunta III Wazy. 

Na przełomie wieku XVII oraz XVIII miała miejsce unia polsko-saska związana z dynastią Wettinów (Augusta II Mocnego oraz Augusta III). Przedostatnią była unia Księstwa Warszawskiego z Saksonia za pośrednictwem Fryderyka Augusta która istniała w wieku XIX. Historie polskich unii personalnych zamyka związek Królestwa polskiego z Rosją która miała miejsce w latach 1815-1831. Zakończyła się ona detronizacją cara, ogłoszona przez sejm polski podczas powstania listopadowego. 

Unie personalne nie są jednak domeną tylko Polski. Przykładem może być np. osoba Elżbiety II która jest nie tylko królowa Wielkiej Brytanii ale także głową Australii, Bahamów, Barbadosu, Jamajki, Kanady, Nowej Zelandii i nie tylko. Prezydent Francji z kolei jest kolei współksięciem Andory. W przeszłości unią personalną połączone były np. Anglia i Szkocja rządzone przez Stuartów.