Rządy Mieszka II i jego syna Kazimierza Odnowiciela - charakterystyka

W 1025 r. zmarł Bolesław Chrobry. Władzę po nim przejął najmłodszy syn, Mieszko II. Jego żoną została Rycheza, siostrzenica cesarza Ottona III. To polityczne małżeństwo miało korzystnie wpłynąć na sojusz państwa polskiego z cesarstwem. Władze w cesarstwie objął Konrad II, który w 1027 roku od razu wystąpił przeciw Polsce. Wroga Polsce polityka cesarza zbiegła się z roszczeniami braci Mieszka - Bezpryma i Ottona. Po walkach, zmuszeni zostali do ucieczki, gdzie schronili się na Rusi i tam też kierowali dalszym spiskiem. Wkrótce Mieszka II opuściła jego żona - Rycheza, a rządom królewskim towarzyszyło wszechobecne niezadowolenie. Grody i miasta zaczęły się buntować. W 1029 r. cesarz Konrad II ruszył na ziemie polskie, jednak Mieszkowi II udało się odeprzeć atak Konrada.

Mieszko II zawarł sojusz z Lucicami, wspólnie z którymi wyprawił się i spustoszył Saksonię, dokonując rzezi na wsiach i kościołach. Ze wschodu, przeciwko Mieszkowi II ruszył książę ruski Jarosław Mądry, który za namową braci władcy Polski podjął zbrojne działania. Konrad II, cesarz niemiecki, najechał z kolei Łużyce i Milsko, a Jarosław Mądry zajął Grody Czerwieńskie. Mieszko II poniósł klęskę i oddał cesarzowi Łużyce i Milsko. Władze w kraju objął Bezprym, a Mieszko II musiał uciekać za granicę, gdzie wpadł w ręce księcia czeskiego Udalryka. Tam został okaleczony i wystawiony na sprzedaż cesarzowi. Mieszkowi sprzyjało jednak szczeście, wkrótce bowiem Bezprym popadł w konflikt z możnowładztwem. Dzięki wsparciu cesarstwa, Mieszko II wrócił do kraju, ale musiał zrezygnować z korony królewskiej. Zmarł w 1034 r. nagłą śmiercią.

Po jego śmierci, rządy objął jego syn Kazimierz zwany Odnowicielem. Jednak możnowładztwo nie zaufało nowemu królowi i Kazimierz wraz matką Rychezą ponownie opuścili kraj. Osłabienie państwa, totalna anarchia i brak rządów silnej ręki doprowadziło do tego, że w 1039 r. książę czeski Brzetysław najechał Małopolskę, Śląsk i Wielkopolskę, zniszczył Gniezno i Poznań. Skradł również relikwie św. Wojciecha. Kazimierz Odnowiciel uzyskał pomoc cesarstwa, które obawiało się wzrostu potęgi księcia Brzetysława. Cesarz Henryk III zaatakował Brzetysława i pokonał go. Małopolska została zwrócona. Odzyskano również Mazowsze, skąd usunięto Miecława. Kazimierz Odnowiciel zainteresowany był również odzyskaniem Śląska i w 1050 udało się zająć ten terem. Cesarz ostatecznie zgodził się, by Kazimierz zatrzymał teren Śąska, a Czechom narzucono roczną kontrybucję w wysokości 500 grzywien srebra i 30 grzywien złota. Zniszczone Gniezno straciło swą pozycję. Kazimierz zajął się odbudową państwa polskiego, rozbudową grodów i miast.