Stefan Żeromski „Ludzie bezdomni” - różne rodzaje bezdomności w „Ludziach bezdomnych”. Opracowanie

Tytuł „Ludzie bezdomni” jest wieloznaczny. Odnosi się do różnych rodzajów bezdomności, które zostały przedstawione w utworze mniej lub bardziej bezpośrednio. Można interpretować go dosłownie albo szukać jego znaczenia przez rozwinięcie metafory.

Dosłowna bezdomność dotyczy ludzi żyjących w skrajnym ubóstwie lub w ogóle nieposiadających domu. Jest to wstrząsający obraz biedy, na którą przyzwolenie zostaje wydane przez obojętność wyższych sfer. Panuje ona w części Paryża, Warszawy, w Cisach oraz Zagłębiu Dąbrowskim. Jej sugestywne opisy mają na celu wstrząsnąć czytelnikiem, obudzić w nim sprzeciw względem takiego stanu rzeczy.

Warto zaznaczyć, że dosłowna bezdomność nie odnosi się tylko do ludzi biednych. Możemy dostrzec ją w postaciach Tomasza Judyma i Joanny Podborskiej. Główny bohater już od dziecka nie miał normalnego domu. Najpierw żył w ubóstwie z ojcem alkoholikiem, następnie był tylko gościem u ciotki, a potem nigdzie nie mógł zagrzać miejsca na dłużej. Podobnie jest z Joanną, która po śmierci rodziców musi podjąć pracę jako guwernantka, wtedy rozpoczyna się jej tułaczka. Należy dodać, że ważnym, z punktu widzenia tej bezdomności, jest postrzeganie domu nie tylko jako czterech ścian, ale miejsca pełnego ciepła, bezpieczeństwa.

Metaforycznym rodzajem bezdomności jest wyobcowanie ze świata. Tomasz Judym nie tylko nie może znaleźć sobie miejsca fizycznie, ale i psychicznie czuje swoje oderwanie od reszty ludzi. Sojusznika znajduje tylko w Leszczyńskim, kiedy jest jeszcze w Cisach. Bohater nie czuje także żadnych więzi ze swoją rodziną, której nawet nieco się wstydzi, mówiąc o sobie, że pochodzi z „bardzo byle jakich Judymów”. Tak samo wygląda sytuacja Joanny Podborskiej. Jej dwóch braci - jedyni bliscy jacy jej pozostali - żyje z dala od niej. Ona zostaje odrzucona przez Judyma, który wybiera wieczną tułaczkę, by skuteczniej nieść pomoc potrzebującym.

Jeszcze innym wymiarem bezdomności jest maskowana nieco w utworze, ze względu na cenzurę, tęsknota do ojczyzny. W ten sposób cierpi np. Wacław Podborski, wydalony z kraju z powodów politycznych. Jeszcze głębiej można interpretować ten aspekt bezdomności jako tęsknotę całego narodu do nieistniejącego państwa.

Jak pokazują powyższe przykłady, w „Ludziach bezdomnych” Stefana Żeromskiego przedstawionych zostało wiele rodzajów bezdomności. Można interpretować ten fakt jako przejaw rozdźwięku, tworzącego się między człowiekiem, a światem który go otacza. W jego wyniku ludzie nie mają możliwości odnaleźć swojego miejsca w nieprzyjaznym środowisku.