Nowy podział administracyjny w Polsce (1975 r.)

Szerokie reformy gospodarcze i ekonomiczne kraju doprowadziły również do ważnej reformy administracyjnej w Polsce. 1 czerwca 1975 r. został wprowadzony nowy podział województw i administracji. Podział ten wprowadziła ustawa z dnia 28 maja 1975 r. która mówiła o dwustopniowym podziale Polski - utworzono 49 województw i zlikwidowano powiaty.

Warszawa otrzymała status województwa stołecznego, natomiast województwa krakowskie i łódzkie otrzymały tytuł województw miejskich. Początkowa faza reformy nie obejmowała podziału na gminy miejskie czy miejsko-wiejeskie, były tylko miasta i gminy. Polska posiadała 2343 gminy i 814 miast, co z kolei stanowiło 3157 jednostek terytorialnych niższego rzędu. Przyczyną reformy była najprawdopodobniej chęć wzmocnienia i uszczelnienia struktur administracyjnych i kontrolnych.

Podział kraju utrzymał się w tej formie aż do 31 grudnia 1998 r. dopiero reforma w 1999 r. zniosła ten podział kraju. Podczas reformy z 1975 r. województwa zostały podzielone na następujące miasta - katowickie, bialskopodlaskie, białostockie, bielskie, bydgoskie, ciechanowskie, chełmskie, częstochowskie, elbląskie, gdańskie, gorzowskie, jeleniogórskie, kaliskie, kieleckie, konińskie, koszalińskie, krakowskie, krośnieńskie, legnickie, leszczyńskie, lubelskie, łomżyńskie, łódzkie, nowosądeckie, olsztyńskie, opolskie, ostrołęckie, pilskie, piotrkowskie, płockie, poznańskie, przemyskie, radomskie, rzeszowskie, siedleckie, sieradzkie, skierniewickie, słupskie, suwalskie, szczecińskie, tarnobrzeskie, tarnowskie, toruńskie, wałbrzyskie, warszawskie, włocławskie, wrocławskie, zamojskie i zielonogórskie. Nowy podział administracyjny w rzeczywistości utrudnił administrację i doprowadził do ogromnej biurokracji.

1 czerwca 1975 r. doszło do zlikwidowania powiatów i 17 województw, wprowadzono nowy podział 49 województw. Trudno znaleźć racjonalne i obiektywne przyczyny reformy, wielu historyków uważa, iż władza ludowa obawiała się niezależności rosnących w siłę miast i samorządów. Próba uściślenia administracji miała doprowadzić do lepszej kontroli partii PZPR nad administracją. W rezultacie nowy podział administracyjny nic poważnego nie wprowadził ani też nie wpłynął jakoś znacząco na pozycję partii i władzy.