Sowiecko-litewski pakt o wzajemnej pomocy (październik 1939)

Pakt Ribbentrop-Mołotow z 23 sierpnia 1939 r. podzielił terytorium ówczesnej Rzeczpospolitej Polskiej pomiędzy hitlerowskie Niemcy a Rosję Radziecką na tzw. strefy wpływów. Skutecznie realizacja planu niemieckiego blitzkriegu połączona z zdradzieckim wkroczeniem Armii Czerwonej na Kresy Wschodnie w dniu 17 września 1939 r. doprowadziły do faktycznego IV rozbioru Rzeczpospolitej.

1 września 1939 r. w obliczu niemieckiej agresji na Polskę sąsiadująca z nią od północy Litwa ogłosiła formalną neutralność, nie chcąc póki co opowiadać się w światowym konflikcie po jednej ze stron. Pierwotna umowa pomiędzy Moskwą a Berlinem stanowiła, że przezterytorium północnej Litwy przechodzić będzie przyszła granica niemiecko-sowiecka , przy czym wszystkie ziemie na zachód od niej miały być kontrolowane przez Niemcy, a Łotwa, Estonia i Finlandia stać się Republikami Radzieckimi.

Nadmienić należy, że przyjazne stosunki jakie wytworzyły się pomiędzy Warszawą a państwem litewskim w dobie Rzeczpospolitej Obojga Narodów już dawno odeszły w zapomnienie. Całe dwudziestolecie międzywojenne upłynęło w stosunkach pomiędzy oboma krajami pod znakiem nieustannych zatargów granicznych oraz wzajemnych pretensji terytorialnych – główną...