Aleksander Wielopolski – biografia, życiorys

Aleksander Wielopolski urodził się 13 marca 1803 roku w Sędziejowicach, a zmarł 30 grudnia 1877 roku w Dreźnie. Polski hrabia, polityk, mówca. Kształcił się w Warszawie, Paryżu i Getyndze na kierunkach filozoficznych oraz prawniczych.

Był człowiekiem postrzeganym przez współczesnych jako kontrowersyjny. Zajmował się polityką. Ustawa, którą wnioskował, tzw. „ustawa o zbiegowiskach” została wykorzystana przez władze rosyjskie do rzezi na Placu Zamkowym w Warszawie.

Postulował zjednoczenie się z Rosją w walce przeciwko Prusom i Galicji. Wprowadził wiele pożytecznych reform. Był dyrektorem Komisji Wyznań i Oświecenia Publicznego. Dzięki  swoim uprawnieniom wprowadzał do urzędu Polaków, zwalniał natomiast Rosjan tam pracujących.

Przyczynił się do utworzenia Szkoły Głównej, zmienił zasady prosperowania gmin, urzędów. Wprowadził także równouprawnienie dla Żydów, zniósł pańszczyznę.

Niestety jego polityka prorosyjska nie podobała się Polakom. Na jego osobę patrzono nie przez pryzmat doniosłych reform, jakie wprowadzał, ale właśnie przez politykę prorosyjską. Ze względu na panujące nastroje rewolucyjne, nie mógł liczyć na poparcie rodaków. Polskie społeczeństwo zdecydowanie dążyło do wybuchu powstania, czego Wielopolski za wszelką cenę pragnął uniknąć, bo wiedział, jak może się to skończyć.

Po śmierci swojego przyjaciela – Konstantego Świdzińskiego, bezpodstawnie i bezprawnie zabrał jego zbiór biblioteczny. Takie bezsprzecznie karygodne zachowanie ponownie postawiło go w negatywnym świetle i wywołało wzburzenie w środowiskach polskich. Zdecydowanie ten postępek nie pomógł mu w żadnej mierze w robieniu dalszej kariery.

W roku 1861 wyjechał do Petersburga skłócony zarówno z władzami rosyjskimi, jak i polskimi. W rok później powrócił do Polski jako naczelnik cywilny Królestwa Polskiego z mocnym poparciem strony rosyjskiej. To wywołało spore zaskoczenie szczególnie w szeregach opozycji, która zorganizowała dwa nieudane zamachy na jego życie.

W roku 1863 Aleksander Wielopolski próbował udaremnić wybuch powstania, które od dłuższego czasu było przygotowywane na gruncie polskim. W nocy z 14 na 15 stycznia zorganizował brankę do wojska rosyjskiego, jednak akcja zakończyła się fiaskiem. To jednak nie powstrzymało konspiratorów, aby wystąpić przeciwko carowi i jego wiernym sługusom.

W tym samym roku Aleksander Wielopolski po raz kolejny poróżnił się z władzami carskimi i polskimi i ostatecznie wyjechał do Drezna, gdzie pozostał do końca życia obrażony na całą Polskę. Do kraju nie wrócił już nigdy więcej. Dopiero po jego śmierci, jego ciało przewieziono do Kościoła św. Ducha i Matki Boskiej Bolesnej w Młodzawach Małych. 

Była to postać zdecydowanie kontrowersyjna. Polityk, margrabia Gonzaga-Myszkowski zdecydowanie nie umiał porozumieć się z żadną ze stron – ani polską, ani rosyjską. Miał dobre intencje, ale zabrakło w nim kompromisowości, zgody z innymi Polakami. Choć był Polakiem, tak naprawdę nie rozumiał antyrosyjskich, buntowniczych nastrojów rodaków. Uważał, że tylko pod władzą cara, Polska może osiągnąć jako taki ład i porządek. Chciał jak najlepiej.

Gdy dano mu szansę zmiany Polski, wykorzystał ją – zaprowadził szereg pożytecznych reform, w tym założenie Szkoły Głównej w Warszawie, dlatego jego postać postrzegana jest ambiwalentnie. Z jednej strony działał na rzecz Polaków, ale z drugiej strony był zausznikiem rosyjskiego cara, zwolennikiem koalicji polsko-rosyjskiej przeciwko dwóm pozostałym zaborcom. Miał kontrowersyjne poglądy, z którymi społeczeństwo nie mogło się zgodzić.