Dramat romantyczny i narodowy w oparciu o III część „Dziadów” Adama Mickiewicza

W romantyzmie dramat odszedł od klasycznego wzorca gatunkowego. Epoka, która nobilitowała uczucie i irracjonalizm, która wielbiła wolność, musiała podeptać sztywne zasady rządzące literaturą. Forma została całkowicie podporządkowana treści, łączono rodzaje i gatunki literackie. Nie liczono się także z wymogami sceny. Poeta kierował się swoją wyobraźnią, tworzył wizje, nie dbając o to, czy wyobraźnia reżysera im podoła. W Polsce literatura romantyczna przybrała szczególny kształt ze względu na sytuację polityczną. Zabory, niewola narodowa, prześladowania, polityka antypolska wszystko to sprawiło, że literatura romantyczna nieustannie powracała do kwestii narodowowyzwoleńczej. Dramat romantyczny stał się dramatem narodowym.

Doskonałym tego przykładem jest III część „Dziadów” Mickiewicza. Romantyczny charakter utworu odnajdziemy przede wszystkim w warstwie formalnej; w łączeniu rodzajów literackich, bogatej symbolice, scenach o charakterze fantastycznym czy kreacji bohatera. Z kolei warstwa tematyczna ściśle odnosi się do spraw narodowych. Jest ona ukazaniem roli Polski w dziejach świata, nadaniem sensu jej niewoli. Utwór powstał wszak po upadku powstania listopadowego, kiedy naród skazany został na okrutne represje....