Średniowiecze - Sztuka średniowiecza

Średniowiecze trwało od V do XV w. n.e. był to długi i bardzo zróżnicowany okres w dziejach ludzkości. Przyjrzyjmy się jego sztuce, gdyż była ona naprawdę bogata.

Literatura tych czasów była bardzo specyficzna. Przejawiał się niej dydaktyzm, gdyż miała wskazywać właściwą drogę w podążaniu do Boga. Była także anonimowa, ponieważ całą twórczość przypisywało się Bogu. Tworzono głównie w języku łacińskim, jako że rodzime traktowano jako gorsze i niegodne podejmowania pewnych tematów. Jednak najważniejszą cechą była alegoryczność. Pod przedstawionymi postaciami i zdarzeniami przedstawiano głównie zagadnienia wiary. Był to łatwy kod, gdyż alegorie były stałe i jedna rzecz odwoływała do konkretnego odpowiednika. Najkrócej mówiąc – alegoria to uproszczony symbol.

Malarstwo i rzeźba w średniowieczu także były podporządkowane tematom religijnym. Na płótnach portretowano głównie świętych, gdyż zwykłych ludzi uważano za niegodnych. Przedstawiono również sceny biblijne, takie jak np. „Sąd ostateczny” Memlinga, czy „Czterech jeźdźców apokalipsy” Durera. Obrazy pojawiały się głównie w świątyniach, gdzie ozdabiały ściany. Popularne były również freski, przedstawiające sceny z żywotów świętych (freski Giotta di Bondone w kościele w Padwie, ukazujące św. Franciszka), popularne były także motywy roślinne oraz, u schyłku epoki, nawiązania do sądu ostatecznego). Rzeźba początkowo ściśle wiązała się z architekturą. Ozdabiano nią poszczególne części budynków. Tematyka była, co oczywiste, religijna. Przykładem mogą być drzwi gnieźnieńskie, ozdobione płaskorzeźbą ukazującą męczeństwo św. Wojciecha. Później nastąpił rozkwit tej dziedziny sztuki, warto zwrócić uwagę chociażby na ołtarz Wita Stwosza w kościele mariackim w Krakowie.

Średniowiecze to także okres rozwoju muzyki liturgicznej. Powstał chorał gregoriański, a obrzędom w kościele zawsze towarzyszył wymiar dźwiękowy. Obok tego rodzaju rozwijał się niższy, ale bardziej przystępny ludziom, mianowicie muzyka trubadurów i bardów. Byli to wędrowni muzycy żyjący odpowiednio we Francji i na ziemiach celtyckich. Wykonywali oni na dworach muzyczne interpretacje legend oraz utworów miłosnych.

Kultura średniowiecza była głównie podporządkowana religii. To właśnie z tego nurtu zachowało się najwięcej źródeł, gdyż uznawano je za godne przechowywania. Jej bardziej powszechny wymiar najprawdopodobniej przepadł gdzieś w mrokach dziejów.