Św. Maciej (Apostoł) - życiorys, patronat

Święty Maciej Apostoł był jednym z pierwszych uczniów Jezusa. Po samobójczej śmierci Judasza i wniebowstąpieniu Syna Bożego, został wybrany do grona najbliższych towarzyszy Zbawiciela. Najwięcej informacji o jego postaci dostarczają spisane przez św. Łukasza „Dzieje Apostolskie”.

Swoją misję ewangelizacyjną prowadził w różnych częściach świata. Najpierw czynił to w Judei, później w Etiopii oraz w Kolchidzie (dzisiejsza Gruzja). Klemens Aleksandryjski (jeden z pierwszych teologów Kościoła) podaje, że to właśnie św. Maciej wprowadził do życia religijnego ascezę. Niektóre źródła mówią, iż poniósł on śmierć męczeńską na terenie Jerozolimy – ukamienowano go jako wroga narodu żydowskiego, a następnie ścięto toporem lub halabardą. Jednakże wspominany wcześniej Klemens Aleksandryjski uważał, że św. Maciej zmarł śmiercią naturalną około 50r. n.e.

Zachowały się pisma apokryficzne, przypisywane trzynastemu Apostołowi. Zarówno „Ewangelia według św. Macieja” oraz „Dzieje św. Macieja” uważane są jednak za dzieła pochodzące z III wieku i napisane przez gnostyckich heretyków.

Relikwie św. Macieja miały zostać odnalezione przez św. Helenę (matkę Konstantyna Wielkiego), a następnie podzielone między różne kościoły. Dzisiaj znajdują się w Rzymie, w bazylika Matki Bożej Większej, a także w Padwie, w kościele św. Justyny oraz w Trewirze, gdzie jego kult jest do dzisiaj niezwykle żywy.

Jego imię z hebrajskiego (Mattatyah) oznacza „Dar Jahwe”. Dodatkowo informacje o jego szczególnym posłannictwie zdaje się potwierdzać sposób jego wyboru na jednego z Apostołów – zainteresowani ciągnęli losy. Okazało się, że Wola Boża sprawiła, iż to właśnie św. Maciej został dołączony do grona najbliższych uczniów Jezusa.

Wspomnienie św. Macieja przypada w katolicyzmie na dzień 14 maja. W innych odłamach chrześcijaństwa obchodzone jest w różnych datach – luteranie i starokatolicy czczą go 24 lutego (tak jak katolicy przed II Soborem Watykańskim), Koptowie 4 marca, a prawosławni czynią to dwukrotnie – 13 lipca i 22 sierpnia.

Święty Maciej Apostoł jest dzisiaj patronem Hanoweru (miasto w Niemczech) oraz opiekunem budowniczych, kowali, cieślów, rzeźników i cukierników. O jego szczególne wstawiennictwo mogą zabiegać małżeństwa czekające na potomstwo oraz uczniowie, którzy dopiero rozpoczynają szkołę. W ikonografii przedstawiany jest jako starszy mężczyzna, przepasany długą tuniką. Jego atrybutami są kamienie, krzyż, księga oraz topór, halabarda lub włócznia gdyż tradycja głosi, że przy ich pomocy został pobity.