Św. Jakub (Apostoł) - życiorys, patronat

Święty Jakub Apostoł zwany był Mniejszym lub Młodszym. Urodził się jako syn Alfeusza i Marii, która mogła być albo siostrą św. Maryi – ponieważ u Żydów i Rzymian siostrom nadawano takie same imiona – albo Świętego Józefa oraz bratem Judy Tadeusza. Obydwu braci nazywano „braćmi Pana”. Św. Jakub pochodził z Nazaretu.

Ponieważ Jakub był apostołem, zajmował szczególną pozycję w jerozolimskiej wczesnochrześcijańskiej wspólnocie. Według św. Pawła Jakub był świadkiem Zmartwychwstania Jezusa. Nazywany jest „filarem Kościoła”.

Zgodnie z tradycją, był pierwszym biskupem Jerozolimy, po opuszczeniu jej przez św. Piotra, i brał udział w soborze jerozolimskim – tzw. Soborze Apostolskim –  który miał miejsce około 50 roku, pełniąc tam znaczącą rolę gospodarza. Euzebiusz i Hegezyp – historycy – uważają, że Jakub był bardzo szanowany przez Żydów. Nazywany był przez nich „Jakubem  Sprawiedliwym”.

Tradycja uważa go za autora listu noszącego jego imię. Taka teza poparta jest analizą językową i stylistyczną dokumentu. Według treści listu, jego autor był Żydem, który znał dobrze Stary Testament oraz był chrześcijaninem doskonale orientującym się w prawdach zawartych w Ewangelii.

Dokładna data napisania listu nie może zostać określona. Niektórzy uczniowie twierdzili, że mogło być to około 49 roku, inni zaś, że musi być późniejszy niż List św. Pawła do Rzymian – stworzony zimą przełomu 57 i 58 roku. Prawdopodobnym okresem jest więc przedział między 60 a 62 rokiem.

Święty zwraca się do „dwunastu pokoleń w rozproszeniu”, czyli chrześcijan spoza Palestyny, ale prawdopodobnie miał na myśli nie tylko judeochrześcijan. Autor jest pełen zrozumienia dla trudności i pokus napotykających chrześcijanina znajdującego się wśród pogan. Z pozycji duchowego ojca chce umacniać wiarę ludu i sterować jego postępowaniem. List zawiera praktyczne wskazówki życia chrześcijańskiego.

Jakub zmarł śmiercią męczeńską, strącony ze szczytu świątyni, a później ukamienowany. Taki zapis znajduje się w „Dawnych dziejach Izraela” autorstwa Józefa Flawiusza.

Święty jest patronem dekarzy. Jego święto wyznaczone zostało przez Kościół na dzień 3 maja, natomiast prze Kościół polski – na 6 maja.

W ikonografii Jakuba ukazuje się w tunice i płaszczu, z mieczem i księgą. Niekiedy jako biskupa rytu wschodniego. Atrybutami apostoła są np. kamienie, torba podróżna lub korona w rękach.