Globalizacja - wymiary globalizacji - charakterystyka

Wiek XX to okres niezwykłego rozwoju naukowego, medycznego oraz technologicznego. Od czasu upowszechnienia telewizji oraz internetu obieg informacji stał się błyskawiczny, nabrał wymiaru powszechnego. Unowocześnienie sprawiło, iż pojawiło się zjawisko globalizacji. Mianem tym nazywany jest zespół procesów gospodarczych, społeczno-kulturowych i politycznych, który przyczynił się do znacznego zwiększenia korelacji i powstania wspólnoty między państwami, narodami, kulturami czy systemami gospodarczymi. Efektem tych wzajemnych powiązań jest wytworzenie się tzw. globalnego społeczeństwa (Marshall McLuhan określił je terminem globalnej wioski), zanik różnic między państwami narodowymi, powstawanie międzynarodowych organizacji i przedsiębiorstw oraz ujednolicenie kultur. 

Globalizacja odbywa się na czterech zasadniczych polach: ekonomicznym, technologicznym, kulturowym oraz politycznym. Pierwszy z wymienionych wydaje się najbardziej oczywisty, nie można by było mówić o ujednoliceniu procesów bez współpracy gospodarczej. Kontakty ekonomiczne zawsze rozwijały się najprężniej i budziły najmniej kontrowersji. Ten wymiar globalizacji oparty jest w głównej mierze na ujednoliceniu rynków zbytu, likwidowaniu barier (np. celnych jak w przypadku UE) w handlu międzypaństwowym, a także daje możliwość lokowania kapitału i inwestycji w różnych państwach świata. Dzięki temu aspektowi możemy również mówić o unifikacji produktów oraz powstawaniu ogólnoświatowych koncernów i korporacji. Wraz z towarami wędrują również technologie. We współczesnym świecie kluczową rolę dla życia całych społeczeństw odgrywa telefonia komórkowa, internet oraz telewizja. Są one zjawiskiem powszechnym i docierającym niemal do każdego zakątka świata. Nowoczesne technologie pozwalają na szybsze uzyskiwanie informacji oraz przemieszczanie się bez względu na odległości i na granice, tym samym pełnią funkcję integrującą społeczeństwa. Kolejnym ważnym procesem zachodzącym w ramach globalizacji jest homogenizacja kultur. Coraz bardziej zacierają się różnice pomiędzy nimi, socjologowie wskazują na powstawanie zjawisk takich jak makdonaldyzacja czy amerykanizacja społeczeństw. Wzorce kulturowe znacznie ujednoliciły się, następuje mieszanie się elementów kulkurowych bądź nawet zanik niektórych kultur lokalnych.

Wydawać by się mogło, iż współpraca polityczna pomiędzy niektórymi państwami niegdy nie dojdzie do skutku. Jednak coraz częściej ujednolicenie systemów gospodarczych, kulturowych oraz technologicznych niejako wymusza także współpracę polityczną, choć zdecydowanie jest to pole, na którym najciężej osiągnąć konsensus. Procesy globalizacyjne w ostatnich dziesięcioleciach powodują również integrację polityczną, choćby w celu ochrony interesów gospodarczych większych regionów. Przykładem współpracy zarówno ekonomicznej, jak i politycznej jednocześnie jest funkcjonowanie Unii Europejskiej. W ramach współpracy politycznej powstają również takie organizacje i stowarzyszenia międzynarodowe jak Bank Światowy czy Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

Te cztery podstawowe wymiary globalizacji decydują o jej charakterze i jednocześnie wpływają na to jak jest ona postrzegana. Dodatkowo warto wspomnieć, iż nie są to jedyne dziedziny życia, jakich ten proces dotyczy. Możemy bowiem wyróżnić także wymiar ekologiczny globalizacji, który dotyczy między innymi problemu globalnego ocieplenia czy dziury ozonowej, i inne.