Instytucja społeczna – definicja, funkcje instytucji społecznych

Instytucja społeczna jest zorganizowanym zespołem ludzi, który funkcjonuje w celu realizacji zamierzonych celów (zaspokojenia potrzeb członków) i posiada do tego środki materialne, sformalizowane przywództwo i rzeczywiste możliwości działania.

Instytucje społeczne dzielą się ze względu na poruszaną przez nie tematykę potrzeb swoich członków, czy ludzi, których reprezentują. Wyróżnić można tym samym instytucje ekonomiczne, polityczne, socjalne, religijne oraz wychowawcze.

Instytucje ekonomiczne mają na celu dobro materialne ludzi, zajmują się produkcją, regulacją obiegu pieniędzy, gromadzeniem funduszy, udzielaniem kredytów itp. Przykładem instytucji tego typu są np. banki.

Celem instytucji politycznych jest natomiast zdobycie, sprawowanie i utrzymanie władzy, a także wywieranie wpływu na istniejącą władzę. Są to partie polityczne, a także sejm i ministerstwa.
 
Instytucje socjalne (inaczej opiekuńczo-wspomagające) zajmują się ochroną socjalną ludzi – realizują sprawy ważne dla danej społeczności, a nie realizowane przez inne instytucje. Przykładem instytucji socjalnej może być Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Instytucje religijne natomiast dążą do zaspokajania duchowych potrzeb danej społeczności, organizują jej życie religijne.

Piąta grupa instytucji – instytucje wychowawcze (także kulturalne) mają za zadanie wychowanie i socjalizację młodego pokolenia, zachowanie pamięci o historii danego społeczeństwa, ochronę dziedzictwa kulturowego. Instytucjami wychowawczymi są np. szkoły, teatry, muzea, a także rodzina.

Instytucje społeczne pełnią bardzo istotne funkcje dla danej społeczności. Po pierwsze i najważniejsze, umożliwiają ludziom realizację różnego rodzaju potrzeb. Co więcej, integrują one społeczność, zapewniają ciągłość życia społecznego i umożliwiają kontynuowanie działalności publicznej. Należy także dodać, że instytucje społeczne regulują życie społeczeństwa i korzystnie wpływają na jego spójność.

Skuteczne działanie instytucji społecznych zależne jest od zrealizowania kilku ważnych warunków, do jakich należy wyraźne określenie celu funkcjonowania danej instytucji i zakresu jej działania. Ważna jest także sprawna organizacja wewnętrzna oraz skoordynowanie działań instytucji w ramach kraju. Dużą rolę w skuteczności funkcjonowania instytucji społecznych odgrywa także zaufanie społeczeństwa.