Przywództwo – definicja, cechy funkcje. Typy przywództwa w grupie

Przywództwo to zdolność i cecha człowieka, która pozwala na wywieranie wpływu na innych ludzi, co ma prowadzić do realizacji określonych celów. Przywództwo powinno zachodzić bez odwoływania się do środków przymusu – często ludzie dobrowolnie decydują się na przywództwo określonej osoby.
 
Aby doszło do ustanowienia przywództwa, musi istnieć pewna grupa osób – zwolenników przywódcy, którzy są mu posłuszni. Wyróżnić możemy przywództwo formalne – związane z zajmowanym stanowiskiem i nieformalne, które wynika z osobistych predyspozycji i charyzmy danej osoby. Ważną cechą przywództwa jest właśnie związek z ludźmi, którzy popierają tę jednostkę. Inne cechy to: asymetria władzy (jej nierówny podział między przywódcę a podwładnych/ zwolenników), stosowanie rozmaitych środków wywierania wpływu na ludzi, na wyznawane przez nich wartości.
 
Przywództwo w grupie, aby było skuteczne, musi realizować pewne funkcje. Po pierwsze, przywództwo ustala kierunek podejmowanych działań grupy, przyjmuje pewne strategie działania, które dadzą największą szansę na osiągnięcie celów. Ponadto nadaje również kierunek działaniom ludzi, zarządza nimi, buduje w grupie zrozumienie i akceptację celów i problemów. Co więcej, funkcjami przywództwa jest także motywowanie i inspirowanie grupy – wzbudzanie zainteresowania członków, uwalnianie twórczej energii, która przyczyni się do lepszej i szybszej realizacji zamierzeń, a także – łagodzenie oporu przed wprowadzeniem zmian.
 
W literaturze przedmiotu wyróżnia się rozmaite style i typy przywództwa, jakie zależą m.in. od źródeł przywództwa, grupy, której się przewodzi, rodzaju podejmowanych przez przywódcę działań. Jednym z takich podziałów jest klasyfikacja przywództwa w otoczeniu tzw. burzliwym (zmiennym i złożonym). Wyróżniamy typy przywódcy: ratownika, administratora, wizjonera i de-konstruktora, które różnią się między sobą podejściem do zmian (ewolucyjne u administratora i wizjonera, u ratownika i de-konstruktora - rewolucyjne) oraz charakterem sposobu wprowadzenia zmian (dostosowawcze u administratora i ratownika, natomiast u wizjonera i de-konstruktora – zaprowadzone odpowiednio wcześniej).

Dobre przywództwo jest bardzo istotnym elementem sprawnego działania grupy, stąd jest ono tematem licznych opracowań i podręczników. Wskazują one nie tylko jego elementy teoretyczne, ale także zawierają praktycznie wskazówki skuteczniejszego przewodzenia ludźmi.