Integracja europejska - definicja, charakterystyka

Koncepcja integracji europejskiej ma na celu współpracę oraz zjednoczenie obywateli państw Europy w ujęciu politycznym, gospodarczym, społecznym oraz kulturowym. Ma ona na celu budowanie więzi między narodami przy jednoczesnym zapewnieniu wolności i swobody jednostkom.

Proces integracji europejskiej zapoczątkowało zakończenie II wojny światowej. Państwa Europy Zachodniej podjęły decyzje, aby zmienić panujący stan rzeczy oraz wprowadzić nowy porządek polityczny, głównie opierający się na funkcjonowaniu ustroju Stanów Zjednoczonych.

Proces ten przebiegał wieloetapowo i długo, pierwsze bowiem zjednoczenie narodów europejskich miało miejsce w latach pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Od tego momentu integracja europejska trwa nieustannie, coraz więcej państw stało się członkami Unii Europejskiej poprzez podpisanie traktatu akcesyjnego. W chwili obecnej Unia liczy ponad dwudziestu pięciu członków oraz planuje przyjęcie kilku nowych.

Integracja europejska została zapoczątkowana przede wszystkim z powodów ekonomicznych, głównym celem bowiem było odbudowanie zniszczonej gospodarki oraz potencjalna ochrona przed coraz potężniejszym Związkiem Radzieckim, szczególnie od momentu powstania bloku państw Europy Wschodniej. Niezależność w aspekcie ekonomicznym gwarantowała możliwość niedopuszczenia do siebie mocarstwa rosyjskiego.

Integracja europejska ma wymiar wielopłaszczyznowy. Opiera się na zapoznaniu się z inną kulturą, gdyż swoboda przepływu ludzi, usług oraz towarów zezwoliła na nieograniczone poruszanie się po państwach unijnych. Ma to odbicie w poszerzaniu swoich wiadomości na temat innych państw. Można więc stwierdzić, iż integracja europejska wpływa na świadomość społeczną jednostek, zwiększa ich zasób doświadczeń i możliwości rozwoju. Uczy otwartości wobec innych, ułatwia poznanie tego, co jest dla człowieka obce. Zapewnia dostęp do nieznanych wcześniej doznań, poszerza granice społeczne.

Proces integracji oddziałuje także na rozwój, gdyż zmusza do nauki oraz poznawania tego, co obce. Może pomóc zniwelować ksenofobię i rasizm w społeczeństwie. Ma także wiele walorów w ujęciu ekonomicznym – otwarcie rynków pracy w innych krajach umożliwia znalezienie pracy w innym państwie oraz poprawienie swojego bytu. Swoboda przepływu ludzi pozwala na podróżowanie bez ograniczeń po państwach unijnych, co doskonale poszerza horyzonty poznawcze człowieka.

Unia Europejska stoi na straży poszanowania wolności człowieka, jego prawa do równości, demokracji, swobody myśli, religii, wolności słowa. Każdy członek Unii jest wobec siebie równy, działania organizacji są solidarne i oparte na zasadzie lojalnej współpracy.