Konwencje - Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych (1995 r.) - cel, treść, skutki

W latach 80. Rada Europy dążyła do opracowania ogólnej międzynarodowej konwencji o ochronie praw mniejszości narodowych. Projekt takiej konwencja został opracowany przez komisję działającą pod nazwą – Demokracja przez prawo (zwaną także Komisją Wenecką).

Na temat projektu dyskutowano w październiku 1993 r. na szczycie państw Rady Europy w Wiedniu. Na szczycie wiedeńskim zobowiązano się stworzyć prawo, które chroniłoby mniejszości narodowe, a podstawą, szkicem, na podstawie którego miało powstać, miał być projekt konwencji opracowany przez, wspomnianą, komisję Demokracja przez prawo.

Konwencja była gotowa już w 1994 r., a jej tekst został otwarty do podpisania zarówno przez państwa członkowskie Rady Europy, jak i przez kraje do niej nienależące, 1 lutego 1995 r. jako Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych.

Według Konwencji, ochrona praw mniejszości narodowej stanowi część międzynarodowej ochrony praw człowieka. Na mocy umowy strony konwencji zobowiązały się do zapewnienia mniejszościom narodowym równości wobec prawa – konwencja jasno zakazuje dyskryminować osoby innej narodowości. Państwa respektujące konwencję są zobowiązane do umożliwienia mniejszościom narodowym kultywowania ich tożsamości, na którą składają się język, tradycja i dziedzictwo kulturowe oraz religia. W celu utrzymania własnej tożsamości narodowej mniejszości mają prawo do tworzenia własnych instytucji oświaty, organizacji, stowarzyszeń itp.

Konwencja zabrania również asymilacji wbrew woli mniejszości narodowej, asymilacja dobrowolna nie jest zabroniona. Strony konwencji mają także wspierać działania na rzecz umacniania tolerancji w społeczeństwie danego kraju, mniejszości narodowe powinny mieć dokładnie te same prawa co reszta społeczeństwa; gwarantuje im to ustrój demokratyczny. Każda osoba należąca do mniejszości narodowej ma zatem prawo do pisowni swojego imienia i nazwiska we własnym języku. Jeśli z kolei zaistniałaby potrzeba, by w rejonach zamieszkałych przez znaczną liczbę osób innej narodowości ustanowić nazewnictwo tradycyjnych nazw lokalnych w języku mniejszości, to konwencja zezwala na taką praktykę.

Co istotne – mniejszości mają korzystać z przyznanych im praw, równocześnie respektując ustawodawstwo państwa, w którym mieszkają. III Rzeczpospolita Polska stała się stroną tej Konwencji od 1 kwietnia 2001 r.