System dwupartyjny - definicja, cechy, opracowanie

System dwupartyjny to jeden z rodzajów systemu partyjnego. Zakłada on istnienie dwóch partii dominujących, przy jednoczesnym funkcjonowaniu innych, mniej ważnych ugrupowań. 

System dwupartyjny obserwuje się w państwach demokratycznych. Działa w nich nawet kilka partii, ale tylko dwie posiadają realną władzę i uznanie wyborców. 

To właśnie obywatele mają największy wpływ na pojawienie się takiego systemu. Swoje polityczne sympatie wyrażają w głosowaniu, co w konsekwencji prowadzi do dominacji dwóch partii. Zazwyczaj mają one odmienne programy i założenia. Bardzo ważne jest jednak to, że członkowie tych ugrupowań potrafią nawet współpracować, nie często dochodzi między nimi do jawnych konfliktów. W praktyce system dwupartyjny wygląda następująco: dwa dominujące ugrupowania cały czas są przy władzy, ale zazwyczaj odbywa się to naprzemiennie. Co jakiś czas większym zainteresowaniem cieszy się jedna partia, potem znowu druga. Przykładem mogą być Stany Zjednoczone. Działają tam dwie główne partie: Republikańska i Demokratyczna. Mają one wielu zwolenników i już od lat wiodą prym w Ameryce.

W systemie dwupartyjnym zakłada się oczywiście funkcjonowanie również innych partii. Ich tworzenie jest dowolne i swobodne, nie ma żadnych ograniczeń lub zakazów związanych z zrzeszaniem się ludzi zainteresowanych polityką. W praktyce jednak programy innych ugrupowań nie zyskują tylu sojuszników i wyborców, co dwie najważniejsze partie. Zatem inne ugrupowania istnieją, opracowują swoje programy i w pewien sposób uczestniczą w życiu społecznym obywateli. Jednak mają naprawdę niewielki wpływ na decyzje podejmowane w państwie. Nikt ich jednak nie zwalcza, należy bowiem pamiętać, iż system dwupartyjny obserwuje się w państwach demokratycznych.

W takim systemie ciekawym zjawiskiem jest występowanie tak zwanego gabinetu cieni, inaczej też zwanego rządem oczekującym. Są to partie i politycy, którzy formułują hipotetyczny rząd, który mógłby istnieć w przyszłości, w razie gdyby jedna z partii dominujących odeszła od władzy lub utraciła większość swoich wyborców. 

Oprócz Stanów Zjednoczonych system dwupartyjny występuje także w Wielkiej Brytanii oraz w Japonii.