Zimna wojna - Doktryna Hallsteina - skutki, znaczenie dla przebiegu zimnej wojny

Zimną wojną określa się konflikt, który miał swoje początki w okresie powojennym (zasadniczo od 1945 roku) pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Związkiem Radzieckim, który zakończył się w momencie rozpadu ZSRR. Należy jednakże podkreślić, iż przez ponad pięćdziesiąt lat Sowieci stanowili jedyną realną konkurencję w stosunku do USA oraz, jako państwo o zupełnie odmiennym ustroju politycznym i zapatrywaniom na rozwój, mogli zagrażać Amerykanom w aspekcie naukowym, technologicznym i militarnym.

Zimna wojna ze względu na swój zakres terytorialny, który finalnie objął w mniejszym lub większym rozumieniu cały świat, wymusiła niejako na postronnych obserwatorach zajęcie pewnego stanowiska. Problem powojennych Niemiec był jeszcze bardziej skomplikowany ze względu na dokonanie podziału państwa na część kapitalistyczną (RFN) oraz komunistyczną (NRD). Oba państwa dzielił kultowy już w swym znaczeniu mur berliński.

Doktryna przedstawiona przez niemieckiego profesora prawa międzynarodowego oraz propagatora zjednoczenia Europy, W. Hallsteina, postulowała wyłączne prawo do reprezentacji obywateli niemieckich na arenie międzynarodowej przez polityków RFN. Teoria ta nie została zaakceptowana przez władze NRD za wiążącą. W myśl głównych założeń tejże doktryny, państwa, które pozwoliły sobie na uznanie NRD za funkcjonujące państwo, nie mogły utrzymywać kontaktów z RFN. Wyjątkiem była postawa wobec Związku Radzieckiego. Doktryna przestała dominować w polityce zagranicznej RFN w 1970 roku. Była to myśl kontrowersyjna oraz dość niebezpiecznie odważna, gdyż w jasny sposób ograniczała wolność wyboru oraz możliwość dojścia do porozumienia pomiędzy obiema stronami konfliktu. Zakończyło ją ostatecznie porozumienie pomiędzy obydwoma państwami niemieckimi, zapoczątkowane przez W. Brandta.

Skutkiem powstania doktryny Hallsteina były próby inkorporacji państw Bliskiego Wschodu przez przedstawicieli politycznych NRD oraz wymuszanie opowiedzenia się po jednej ze stron. Finalnie, doktryna Hallsteina została zastosowana dwukrotnie, po raz pierwszy w 1957 roku wobec Jugosławii (państwa wówczas komunistycznego, aczkolwiek niebiorącego aktywnego udziału w konflikcie), po raz drugi natomiast w stosunku do Kuby.