Ekologia - Deklaracja z Johannesburga - geneza, postanowienia

Po Konferencji w Sztokholmie (1972) i Konferencji w Rio de Janeiro (1992) przyszła kolei na Światowy Szczyt w sprawie Zrównoważonego Rozwoju (tzw. Szczyt Ziemi) w Johannesburgu, który odbył się w dniach 26 sierpnia–4 września 2002 roku. Bywa on również nazywany „Rio + 10”, ze względu na fakt, iż odbył się dziesięć lat po Szczycie Ziemi w Rio. 

Od początku działalności ONZ nie zorganizowano większej konferencji. Do Johannesburga przyjechało około 60 tysięcy delegatów reprezentujących 191 krajów, wśród nich byli również eksperci, politycy, biznesmeni oraz przedstawiciele różnych organizacji pozarządowych. Obradowano przede wszystkim nad tym, jak osiągnąć zrównoważony rozwój na Ziemi. W krąg zagadnień podejmowanych na szczycie wpisały się również problem zwalczania ubóstwa (a także zmniejszenia konsumpcji na świecie) przy jednoczesnym niedegradowaniu zasobów naturalnych, kwestia równego rozdysponowania zdobyczami globalizacji oraz sprawa gospodarowania rezerwami międzynarodowymi i propagowania odpowiednich wzorców produkcji i spożycia. Próba refleksji nad dotychczasowymi osiągnięciami we wspomnianych kwestiach doprowadziła zgromadzonych do przekonania, iż należy podjąć się określonych działań, które zredukowałyby problem biedy na świecie (za cel obrano do 2015 roku zmniejszenie do połowy liczby osób, które żyją za dolara dziennie) nie narażając środowiska naturalnego.

Podjęta dyskusja zaowocowała także przyjęciem Deklaracji z Johannesburga (4 września), której podstawowym założeniem było zaakcentowanie potrzeby współpracy na rzecz globalnego zrównoważonego rozwoju, zmniejszenie dysproporcji między krajami biednymi i bogatymi oraz zadbanie o ochronę środowiska globalnego. Wśród wspomnianych problemów, które należy zwalczyć znalazły się: „chroniczny głód; niedożywienie; okupacja przez obce siły; konflikty zbrojne; problemy związane z narkotykami; zorganizowana przestępczość; korupcja; klęski żywiołowe; nielegalny handel bronią; przemyt osób; terroryzm; nietolerancja i nawoływanie do nienawiści rasowej, etnicznej, religijnej i innego rodzaju; ksenofobia; choroby zakaźne i chroniczne; zwłaszcza HIV/AIDS, malaria i gruźlica”. 

Podkreślono również, iż przynależne wszystkim ludziom prawo do godności zobowiązuje do tego, aby każdy człowiek miał możliwość zaspokojenia podstawowych potrzeb, do których zaliczono posiadanie dostępu do czystej wody, schronienia, energii, bezpiecznej żywności, urządzeń sanitarnych, a także ochrony zdrowia i bioróżnorodności. Wszelkie działania podjęte w przyszłości przez ONZ i inne organizacje powinny wynikać z troski o rozwój ludzkości.