Benito Mussolini - biografia, życiorys

Mussolini już od wczesnej młodości zaangażowany był w politykę. Jako siedemnastolatek wstąpił do Włoskiej Partii Socjalistycznej i pozostał w niej na kolejnych czternaście lat. Od 1912 roku awansował nawet na szefa partyjnego organu prasowego, jakim było pismo „Avanti”. Dwa lata później został jednak wykluczony. Powodem była jego agitacja na rzecz włączenia się do wojny Włoch przeciw państwom centralnym. Będąc już niezależnym, Mussolini założył pismo o mocnym zabarwieniu nacjonalistycznym – „Il Popolo d`Italia”.

W latach 1915-1917 dziennikarz miał doświadczyć wojny na własnej skórze. Został wysłany na front. Tam, w walce, odniósł ciężkie rany i po wojnie zaangażował się w działalność środowisk kombatanckich. 23. marca 1919 z jego inicjatywy w Mediolanie powstały pierwsze związki walki (Fasci di Combattimento), które dwa lata później przekształciły się w Narodową Partię Faszystowską.

Rok 1922 był dla Mussoliniego niezwykle udany. W październiku zainscenizował spektakularny marsz na Rzym, aby kilka dni później zostać premierem i przystąpić do realizacji planu ograniczenia swobód państwa parlamentarnego. W najbliższych latach stopniowo nabywał coraz większe uprawnienia. Dzięki kolejnym prerogatywom posiadał m.in. możliwość likwidowania partii politycznych i związków zawodowych. Przyjmując na jesień 1926 roku tytuł Duce dzierżył już nieograniczoną władzę dyktatorską, natomiast Włochy nabrały wszelkich cech państwa totalitarnego.

Na tym etapie Duce szczególnie zależało na wprowadzeniu innowacji w sferze gospodarczej. Włochy stały się więc krajem korporacjonizmu, w którym znacząca rolę odgrywał interwencjonizm gospodarczy. W polityce zewnętrznej, w latach 20., zajmował natomiast dosyć umiarkowane stanowisko. W roku 1929 za sprawą podpisania układów laterańskich (katolicyzm religią państwową, papież uzyskał suwerenność w Watykanie) udało mu się nawet zakończyć długotrwały konflikt państwa z papiestwem.

Postawa ta zmienić się jednak miała w latach 30. Wówczas Mussolini rozpoczął realizację mocarstwowych planów odbudowy dawnego imperium rzymskiego. Pierwszym etapem była wojna z Etiopią. Inwazja ta wzbudziła bardzo wrogą reakcję ze strony Francji i Wielkiej Brytanii i Duce zdecydował się na zawarcie ścisłego sojuszu z osobą i państwem, które bardzo mu imponowały – Hitlerem i Rzeszą. Zatwierdzona w roku 1936 oś Berlin-Rzym utrzymała się aż do czasu klęski obydwu dyktatorów.

W obawie przed marginalizacją ze strony Hitlera w trakcie II wojny światowej Mussolini zdecydował się podjąć działania na własną rękę (np. Grecja). Szybko okazało się jednak, że nie jest on ani wybitnym dowódca, ani taktykiem i z opresji Włochów ratować musiał Wermacht. Niepowodzenia na frontach spowodowały pozbawienie go władzy przez Wielką Radę Faszystowską w lipcu 1943. Później miał jeszcze na terenach okupowanych przez Hitlera utworzyć marionetkową Włoską Republikę Socjalną.

Ostatecznie 27. kwietnia 1945 roku został schwytany przez partyzantów podczas próby ucieczki do Szwajcarii.