Jan Ostroróg - sylwetka postaci

Jan Ostroróg żył w latach 1430-1501. To znany dyplomata ówczesnych czasów, podskarbi koronny w latach 1472-1474, wojewoda poznański oraz starosta generalny.

Jako pisarz polityczny zasłynął dziełem, które zostało docenione także w czasach późniejszych. Napisane w latach 1475-1476, nosiło tytuł „Monumentum pro comitiis generalibus regni sub rege Casimiro pro Reipublice ordinatione congestum” („Memoriał o urządzeniu Rzeczpospolitej...”), koncentrowało się na stosunkach kościelno-państwowych, a jednocześnie brało pod uwagę szerszy kontekst i śmiało można je postawić obok innych europejskich dzieł napisanych w stylu polemicznym.

W swym dziele Ostroróg opowiadał się za silną władzą centralną (władzą króla), a państwo miało być niezależne od Rzymu. W „Monumentum...” wymieniał kary, jakie należy ponieść za obelżywe słowa względem władcy (kary pieniężne), a za zabójstwo na dworze królewskim wskazywał na zapłatę winowajcy życiem (albo wysoką karą pieniężną). Opłaty miały iść na rzecz skarbu państwowego. Jednocześnie opowiadał się przeciwko pieniądzom wysyłanym do Rzymu, pisząc wprost, że danina ta nie ma nic wspólnego z pobożnością, a wiele z – jak pisał - „chytrością...