Społeczeństwo miejskie w średniowieczu - gospodarka, kultura, nauka

Być może najistotniejszym czynnikiem stymulującym rozwój miast w średniowiecznej Europie był rozkwit handlu. O ile na początkowym etapie ośrodki miejskie były z reguły dosyć słabo zaludnione (do końca XIII w. było zaledwie 60 miast dużych - przekraczających 10 tyś. mieszkańców), to u schyłku średniowiecza sytuacja zaczęła się gwałtownie zmieniać. Wraz ze wzrostem produkcji rozpoczął się proces kształtowania nowej warstwy społecznej - mieszczaństwa. Wyróżniało się ono zarówno trybem życia, zajęć, ale również mentalnością i sposobem organizacji.

Ówczesne prawodawstwo sprzyjało osiedlaniu się w miastach. Ponieważ każdy, po przynajmniej rocznym pobycie w gwarantował sobie wolność osobistą, napływ ludzi ze wsi był permanentny. Migracje odbywały z obustronną korzyścią. Gdyby nie przybysze, ośrodki miejskie, charakteryzujące się ujemny przyrostem naturalnym, bardzo szybko wyludniłyby się.

Mieszczaństwo było samo w sobie warstwą bardzo zhierarchizowaną. Miejsce we wspólnocie wyznaczał posiadany urząd, i co się z tym łączy, zgromadzony majątek. Najwyżej znajdowali się więc kupcy i bankierzy, niewiele niżej mistrzowie cechowi. Jeśli mieszczanin posiadał pełnię praw, mógł liczyć ewentualnie na pracę w urzędzie. Cała najuboższa...