Kościół w średniowieczu - Sobór w Pizie

Rozłam w Kościele katolickim oraz okres wielkiej schizmy zachodniej dla wszystkich współczesnych był sytuacją niezwykle niezręczną oraz wielce niepożądaną. Po ugruntowaniu się stanowisk obu schizmatycznych papieży w Rzymie oraz w Awinionie pod koniec XIV wieku zaczęto podejmować pierwsze nieśmiałe próby złagodzenia tej kompromitującej katolicyzm niezręcznej dwoistości najwyższej władzy kościelnej. Jednak ze względu na powszechne u obu papieży przekonanie, iż to właśnie jeden z nich jest jedynym godnym noszenia tiary oraz wyjątkowa ich niechęć do podejmowania rozmów pojednawczych i dążenia do kompromisu, nie pozwalała przez długi czas osiągnąć satysfakcjonujących rezultatów. Kolejne nieudane próby doprowadzenia do dobrowolnego ustąpienia jednego z papieży, podejmowane przez nastawionych pojednawczo kardynałów obu obediencji nie zwiastowały rychłego zakończenia sporu.

Ostatecznie w roku 1409 udało się zwaśnionym dotąd dwudziestu trzem kardynałom porozumieć w sprawie konieczności zwołania soboru powszechnego, który mógłby doprowadzić do przywrócenia jedności zachodniemu chrześcijaństwu. Na miejsce obrad wybrano włoską Pizę a do rozmów zaproszono, oprócz papieży Grzegorza XII oraz Benedykta XIII, także przeszło trzystu biskupów i opatów, około setkę przedstawicieli kapituł katedralnych oraz reprezentację trzynastu europejskich uniwersytetów reprezentujących obie obediencje.

Najważniejszymi decyzjami podjętymi podczas soboru było potępienie i zdetronizowanie dwóch uznanych za heretyckich papieży oraz wybór nowego -formalnie trzeciego panującego równolegle - papieża, czyli kardynała Piotra Philargi, który przyjął imię Aleksandra V. Zabieg ten miał za zadanie usunąć uciążliwy dualizm na stanowisku głowy Kościoła, który ciążył już Zachodowi od ponad trzydziestu lat, jednak kiedy zarówno Grzegorz XII jak i Klemens XIII nie uznali postanowień soboru, doprowadził jedynie do pogłębianie schizmy. Od roku 1409 oprócz obediencji rzymskiej i awiniońskiej istniała także trzecia, niezależna obediencja pizańska. Wielka schizma zachodnia została dopiero oficjalnie przezwyciężona na następnym, zwołanym w celach pojednawczych, soborze, który odbył się w Konstancji w roku 1414.