Wyprawy krzyżowe - skutki, bilans, znaczenie

Prawie trzy stulecia wypraw krzyżowych, czyli lata 1096–1291, pod względem politycznym można ocenić jednoznacznie negatywnie. Pomimo pierwszych sukcesów i pozorów osiągnięcia zakładanych celów, kolejne dziesięciolecia obecności krzyżowców na Bliskim Wschodzie zdawały się podkreślać, iż stworzone przez nich państwa mają jedynie charakter efemeryczny.

Oprócz oczywistego wzrostu antagonizmów pomiędzy zachodnim światem chrześcijańskim a cywilizacją arabską, krucjaty także definitywnie doprowadziły do eskalacji różnic (a po IV krucjacie nawet otwartej wrogości) pomiędzy Zachodem a Bizancjum. W najprostszym wymiarze ludzkim krucjaty pociągnęły za sobą, bezcelową (z perspektywy ostatecznego ich wyniku) śmierć setek tysięcy ludzi – zarówno chrześcijan, jak i muzułmanów. Występujące naprzemiennie sukcesy oraz klęski idei krucjatowej niosły za sobą wielkie wahania autorytetu papiestwa oraz poszczególnych władców europejskich, którzy zdecydowali się bezpośrednio lub pośrednio odpowiedzieć na apele Stolicy Apostolskiej. Związany z tym faktem był także występujący falowo, ale wykazujące tendencje rosnące, fanatyzm religijny wśród średnio uświadomionej, prostej ludności Europy, co w...