Społeczeństwo wielokulturowe - wady i zalety

Społeczeństwa wielokulturowe to społeczeństwa, w ramach których mogą współegzystować bardzo odmienne kultury. Społeczeństwa takie są charakterystyczne dla kilku głównych krajów imigranckich – USA, Australii, Kanady czy Nowej Zelandii, ale także dla wielkich miast Europy Zachodniej (przede wszystkim Londynu i Paryża).

Jak można się domyślić, współistnienie bardzo różnych i nieraz sprzecznych kultur, bez oceniania, która z nich jest lepsza i która ma być w danym kraju dominująca, posiada sporo zalet.

Społeczeństwa wielokulturowe łączą w sobie albo potomków imigrantów, którzy przed wieloma laty emigrowali z ojczyzny poszukując lepszego życia albo imigrantów współczesnych – ich migracje związane są zarówno z potrzebami ekonomicznymi, jak i  wymogami globalizującego się świata. Powstałe w ten sposób społeczeństwa są z pewnością bardziej otwarte i tolerancyjnie, a ludzie mimo tysięcy mil dzielących ich od domu, mogą dalej być wiernymi kulturze i religii, w jakiej ich wychowano. Z pewnością łagodzi to szok związany ze zmianą miejsca zamieszkania i obcością nowego otoczenia.

Niewątpliwą zaletą społeczeństwa wielokulturowego jest także nowość – nowa jakość – będąca wynikiem różnorodności. W zróżnicowanym społeczeństwie następuje dynamiczna wymiana idei, dyfuzja kultur i zwyczajów, które nieraz owocować mogą nowymi podejściami i rozwiązaniami problemów.

Społeczeństwo wielokulturowe nie jest jednak wolne od pewnych wad. Jedną z nich jest to, że wyraźnie widoczny podział na odrębne kultury może nie sprzyjać rozwojowi społeczeństwa jako całości. Polak przyjeżdżający do Chicago może np. całe swoje życie związać z tamtejszą Polonią i nie nauczyć się nawet języka angielskiego! Sprawne funkcjonowanie społeczeństwa, w tym społeczeństwa wielokulturowego, wymaga zaangażowania się wszystkich jego członków. Przy zbyt wielkim nacisku położonym na rozwój grup kulturowych, a nie całości, społeczeństwo może podzielić się na poszczególne, nawet mogące zwalczać się nawzajem, zbiorowości.

Wadą społeczeństwa wielokulturowego mogą być także konflikty z jednolitą kulturowo ludnością, wcześniej mieszkającą w danym kraju lub między poszczególnymi kulturami. Dotyczy to przede wszystkim krajów, które dopiero w ostatnich latach stały się bardziej otwarte na nowe kultury, a dotychczas cechowały się jedną, wyraźnie dominującą kulturą (np. konflikty między Francuzami a imigrantami z krajów arabskich).

Społeczeństwo wielokulturowe jest prawdopodobnie społeczeństwem przyszłości globalizującego się świata. Sprawne funkcjonowanie tego społeczeństwa jest związane z maksymalizacją jego zalet przy jednoczesnej minimalizacji wad.