Marginalizacja społeczna - definicja, charakterystyka, przykłady

Marginalizacja społeczna oznacza w rozumieniu nauk społecznych postępujący spadek znaczenia jednostki lub grupy w społeczeństwie, jednostka to odczuwa znaczne utrudnienie w wypełnianiu zwyczajowych ról społecznych. 

Przyczyny marginalizacji mogą być różnorakie. Marginalizacja może zachodzić na tle ekonomicznym, gdy postępujące ubóstwo uniemożliwia jednostce działalność społeczną, w sensie udziału w życiu społecznym. Historycznie, marginalizacja wynikała często z szybko postępujących procesów zmian ekonomicznych, industrializacyjnych czy post-industrializacyjnych. Część jednostek czy grup nie była w stanie dopasować się do postępujących przemian i ulegała w ten sposób marginalizacji. 

Marginalizacja może prowadzić do wykluczenia jednostki z życia społecznego. Grupy zagrożone marginalizacją są narażone na wykluczenie w wysokim stopniu. Do takich zmarginalizowanych grup możemy współcześnie zaliczyć: dzieci i młodzież z ubogich rodzin, ofiary patologii, osoby z małych miasteczek położonych w ubogich regionach kraju, osoby długotrwale bezrobotne, mniejszości etniczne czy imigranci. 

Marginalizacja stanowi najczęściej element kultury ubóstwa. Dyskusyjne pozostaje na ile marginalizacja jest efektem wyboru drogi życiowej przez jednostkę, a na ile jednostka poprzez środowisko, z którego się wywodzi została niejako „skazana” na marginalizację.