Delegacja ustawowa - przykład, opis, definicja

Delegacja jest pojęciem prawnym, które oznacza przeniesienie części kompetencji i obowiązków z organu wyższego szczebla do organu niższego szczebla. Tym samym organ posiadający dotychczas mniej kompetencji, uzyskuje możliwość realizacji zadań dotychczas powierzonych tylko organowi wyższego rzędu.

Wyróżnić należy delegację ustawową, polegającą na przesunięciu (delegowaniu) obowiązków jednego organu do innego organu, które przebiega na mocy odpowiedniej ustawy. Delegacja ustawowa dotyczy zwykle możliwości wydawania aktów prawnych z regulacjami określonych kwestii. Przytoczone poniżej fakty dotyczące delegacji ustawowej dotyczą prawa obowiązującego w Polsce.

Prawo otrzymania delegacji ustawowej przynależy do określonych w konstytucji organów, m.in.: prezydenta, premiera, rządu i poszczególnych ministrów.

Przykładem zastosowania delegacji ustawowej (inaczej mówiąc delegacji ustawodawczej) jest wydanie przez sejm ustawy, która umożliwia rządowi wydawanie aktów prawnych mających moc ustawy (ustawa jest najwyższym po konstytucji aktem prawnym funkcjonującym w danym kraju), np. rozporządzeń z mocą ustawy.

Innym przykładem działania delegacji ustawowej jest wydawanie przez rząd rozporządzeń, które stanowią akty wykonawcze dla ustaw uchwalonych przez sejm i senat.

Ustawa wydana przez sejm musi wskazać konkretny organ będący podmiotem delegacji, sprawę, która stanie się przedmiotem podjętych regulacji, a także inne konieczne reguły i warunki prawowitości delegacji. Należy podkreślić, że organ, który uzyskuje nowe kompetencje, nie może delegować ich na inne organy (jest to tzw. zakaz subdelegacji). Delegacja ustawodawcza powoduje, że parlament w pewien sposób traci wyłączność prawodawczą.

Jeśli chodzi o funkcję takiego rozwiązania prawnego, to chodzi przede wszystkim o szybkość i sprawność działania – delegacja ustawowa występuje głównie w sytuacjach, które wymagają szybkiego i stanowczego podjęcia konkretnych działań. W przypadku uchwalania ustaw w sejmie procedura trwa stosunkowo długo, toteż uchwalone regulacje prawne mogłyby nie mieć oczekiwanych rezultatów.

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, organ, który otrzymał delegację ustawową, ma obowiązek zrealizowania swoich nowych zadań – w przeciwnym wypadku grozi mu poniesienie odpowiedzialności za niewypełnianie postanowień konstytucyjnych.