Funkcje państwa - charakterystyka. Opracowanie

Mianem „funkcji państwa” określa się działalność wykonująca przez państwo w obrębie danego społeczeństwa. Definicja Seidlera głosi natomiast iż: „za funkcję państwa uznaje się główne kierunki jego działalności realizujące zadania, jakie państwo sobie stawia, a zakres tej działalności określany jest celami, które chce osiągnąć”.

Ogólnie funkcje państwa podzielić możemy na zewnętrzne oraz wewnętrzne. Podział ten istnieje w nauce od czasów Arystotelesa. Te pierwsze to działania związane z polityką zagraniczną. Z kolei działalność wewnętrzna to ogół przedsięwzięć odpowiedzialnych za zabezpieczenie porządku oraz bezpieczeństwa w kraju. Inaczej to całokształt działań mających na celu utrzymanie systemu gospodarczo-społecznego, w zakres którego wchodzi działalność ekonomiczna, organizacyjna i inne. Funkcje wewnętrzne dzielą się dalej na funkcję: prawodawczą, porządkową, administracyjną, gospodarczą, socjalną oraz wychowawczą. 

Konkretne działania podejmowane w ramach funkcji państwa różnią się między krajami w zależności od uwarunkowań kulturalnych czy systemu politycznego rządzonego danym terytorium. 

Do realizacji funkcji wewnętrznych możliwe jest użycie środków przymusu za pomocą np. policji. Z kolei funkcja zewnętrzna realizowana może być przy pomocy metod pokojowych lub zbrojnych interwencji.

Inna klasyfikacja dzieli funkcje państwa na trzy kategorie. Pierwsza odpowiedzialna jest za zapewnienie ochrony obywatelom. Działanie to uznaje się za najważniejszy powód istnienia państwa, dlatego podkreśla się jego ważność. Druga jest związana z praworządnością oraz sprawnym stosowaniem reguł prawa. Trzecia i ostatnia funkcja to zapewnienie sprawnego funkcjonowania kraju w ogólnym znaczeniu. Chodzi tu od swobodną wymianę towarów, dostęp do dóbr publicznych, infrastruktury.

Profesor Jerzy Oniszczuk wśród funkcji państwa wyróżnił następujące elementy: zapewnienie obywatelom bezpieczeństwa oraz porządku publicznego, prowadzenie działań mających na celu bezpieczeństwo zewnętrzne, utrzymanie poprawnych relacji oraz rozwijanie stosunków dyplomatycznych z innymi krajami, zabezpieczenia istniejącego systemu własności, sprawowanie opieki nad kontaktami międzyludzkimi oraz działania związane z poprawą przepływu informacji.