Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (1997) i Mała Konstytucja (1947) - porównanie

Konstytucja z 1947 roku to tzw. Mała Konstytucja czyli konstytucja niepełna. Jej pełna nazwa to Ustawa Konstytucyjna o ustroju i zakresie działania najważniejszych organów Rzeczpospolitej Polskiej. Natomiast ustawa zasadnicza z 1997 roku jest pełnym aktem prawnym tego typu. 

Mała konstytucja regulowała  jedynie funkcjonowanie najważniejszych organów w państwie. Jej obowiązywanie nie miało charakteru stałego – obowiązywać miała do momentu uchwalenia pełnej ustawy zasadniczej. Faktycznie wygasła wiec z wejściem w życie Konstytucji PRL z 22 lipca 1952 roku.  Konstytucja z 1997 roku obowiązuje po dzień dzisiejszy. 

Mała Konstytucja składała się z dziewięciu rozdziałów w których zawarto 32 artykuły. Aktualna konstytucja natomiast w trzynastu rozdziałach skupia 243 artykuły. Od razu widać, iż jest ona znacznie obszerniejsza. 

Przepisy Małej Konstytucji stanowiły wybór prezydenta na 7-letnią kadencję przez sejm (minimum 2/3 głosów ustawowej liczby posłów). Natomiast zgodnie z aktualną konstytucją prezydent wybierany jest w demokratycznych wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.

Konstytucja z 1947 roku ustanawiała Radę Państwa. Pełniła ona nadzór nad radami narodowymi, a także decydowała o wprowadzeniu stanu wojennego lub wyjątkowego. Do jej kompetencji należało także zatwierdzanie ustawy budżetowej oraz narodowego planu gospodarczego.  W ustawie zasadniczej z 1997 roku nie występuje organ taki jak Rada Państwa.

Obie konstytucje przewidywały istnienie Rady Ministrów na czele z jej Prezesem. Jednak Mała Konstytucja nie zawierała szczegółowych przepisów dotyczących jej powoływania, funkcjonowania oraz organizacji wewnętrznej (w przeciwieństwie do aktualnie obowiązującej konstytucji). Zamieszczono w niej jedynie odwołanie do odpowiednich ustaw.