Pluralizm kulturowy - definicja, charakterystyka, przykłady

Pluralizm kulturowy definiuje się jako sytuację, w której społeczeństwo zdominowane zazwyczaj przez jedną grupę kulturową, zapewnia grupom mniejszościowym poszanowanie ich odmienności kulturowych, różnic, odrębności. We współczesnych społeczeństwach demokratycznych państw, pluralizm kulturowy stanowi ich istotny element. Pluralizm kulturowy stanowi przeciwieństwo doktryn izolacjonistycznych zakładających, że grupy odmienne kulturowo lub religijnie powinny być traktowane jako element obcy i niepożądany i postulujących ich izolację. W skrajnych przypadkach, niewątpliwie jeden z nich stanowiły nazistowskie Niemcy dążące do całkowitej eksterminacji Żydów, sprzeciw wobec obcych grup społecznych i kulturowych może zmierzać do ich eliminacji.

Najważniejszym elementem społeczeństwa narodowego funkcjonującego zgodnie z zasadą pluralizmu kulturowego jest istnienie i zapewnienie poszanowania mniejszościom narodowym i etnicznym.

Mniejszość narodowa to grupa ludzi zamieszkująca dane państwo, która jednakże posiadała lub posiada własne państwo. Grupa ta odróżnia się od większości społeczeństwa językiem, religią, pochodzeniem etnicznym. Ochrona prawna mniejszości narodowych ma oparcie zarówno w systemie prawa międzynarodowego, jak i w systemach krajowych. W Polsce prawa mniejszości narodowych gwarantowane są przez Konstytucję i Ustawę z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym. Najliczniejszą mniejszość narodową w Polsce jest mniejszość niemiecka.

Mniejszość etniczna, w odróżnieniu od mniejszości narodowej, nie posiada i nie posiadała wcześniej własnego państwa. Jest to grupa etniczna zamieszkująca teren zasiedlony przez inną zbiorowość cechująca się odmiennościami etnicznymi i kulturowymi. System ochrony prawnej mniejszości etnicznych przedstawia się tak samo jak ochrona mniejszości narodowych, jednak o wiele częściej zdarzają się przypadki asymilacji kulturowej. Mniejszości etniczne występujące w Polsce to Romowie, Łemkowie, Tatarzy i Karaimi.