Zapytanie poselskie - definicja, charakterystyka, przykłady

Sejm jest przedstawicielskim organem najwyższej władzy wykonawczej, a co więcej, w systemie parlamentarnym pełni on także rolę kontrolną wobec pozostałych elementów władzy - szczególnie wobec władzy wykonawczej. Jedną z form tej kontroli jest instytucja interpelacji oraz zapytań poselskich (zostały one opisane w dziale III, rozdziale 4 Regulaminu Sejmu). 

Zapytania poselskie mają na celu uzyskanie pewnych konkretnych informacji dotyczących jednostkowych spraw bieżącej polityki rządu. Szczególnie dotyczą one (art. 195 ust.1.) prowadzonej przez rząd polityki wewnętrznej i zagranicznej, a także zadań publicznych, jakie realizowane są przez administrację rządową (poruszają sprawy mniejszej rangi niż sprawy podejmowane w przypadku interpolacji). Zapytania mogą być skierowane zarówno do premiera, jak i do poszczególnych ministrów, a także do prezesa Najwyższej Izby Kontroli oraz prezesa Narodowego Banku Polskiego. 

Z zapytaniem w formie pisemnej dany poseł powinien zwrócić się najpierw do Marszałka Sejmu, który niezwłocznie przekazuje zapytanie osobie pytanej. Zapytanie to, prócz samego pytania powinno zawierać także opis faktycznego stanu sytuacji obecnej - czyli powinno obrazować tło zadanego pytania. W przypadku, jeśli zapytanie zawiera w sobie treści niezgodne z etyką poselską, Marszałek może zażądać ich skreślenia. 

Osoba, do której wystosowane było pytanie, ma 21 dni na dokonanie odpowiedzi. Zapytywany powinien dostarczyć swoją odpowiedź Marszałkowi Sejmu z dołączeniem dwóch odpisów, czyli razem w 3 egzemplarzach. Odpowiedź na zapytanie poselskie może także nastąpić w formie ustnej - zapytanie wtedy musi być złożone Marszałkowi Sejmu i przekazane zapytywanemu przynajmniej 12 godzin przed posiedzeniem Sejmu, na którym planowane jest zadanie pytania i uzyskanie odpowiedzi. 

Przykładami zapytań poselskich w roku 2011 są np.: zapytanie w sprawie złodziei i handlu złomem zadane ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, czy też zapytanie w sprawie wysokości środków finansowych zaplanowanych na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu zadane ministrowi pracy i polityki społecznej. Innym przykładem zapytania jest skierowane do ministra infrastruktury zapytanie w sprawie wybudowania na działce budowlanej wiaty z betonowych elementów rozbieralnych. Na podstawie powyższych przykładów widać wyraźnie, iż zapytania poselskie dotyczą bardzo zróżnicowanych spraw.