Konstytucja RP - art. 68. - interpretacja, znaczenie

Konstytucja RP, Rozdział 2, Art. 68: „1. Każdy obywatel ma prawo do ochrony zdrowia. 2. Obywatelom, niezależnie od ich sytuacji materialnej, władze publiczne zapewniają równy dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Warunki i zakres udzielania świadczeń określa ustawa. 3. Władze publiczne są obowiązane do zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku. 4. Władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób epidemicznych i zapobiegania negatywnym dla zdrowia skutkom degradacji środowiska. 5. Władze publiczne popierają rozwój kultury fizycznej, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży.” 

Art. 68. Konstytucji RP zapewnia wszystkim obywatelom, zarówno ubezpieczonym, jak i nieubezpieczonym, prawo do ochrony zdrowia wynikające wprost z prawa do godności każdego człowieka i prawnej ochrony życia, które gwarantuje Konstytucja. Zakres korzystania z tego prawa nie jest uzależniony od sytuacji materialnej osoby. Za zachowanie tego prawa odpowiedzialne są władze publiczne. Mają stworzyć takie służby czy instytucje, które umożliwią zapobieganie chorobom oraz ich zwalczanie, leczenie. Świadczenia zdrowotne gwarantowane są ze środków publicznych gromadzonych od wszystkich ubezpieczonych obywateli, a w razie niebezpieczeństwa grożącego zdrowiu nieubezpieczonych – udostępniane także dla nich. Równy dostęp nie oznacza jednak całkowitej bezpłatności świadczeń, ponieważ prawo do ochrony zdrowia nie ma charakteru absolutnego. Wszelkie ograniczenia, warunki i zakres świadczeń reguluje odrębna ustawa. Bardzo wiele zależy od sytuacji ekonomicznej państwa.

Władze publiczne mają obowiązek zapewnienia szczególnej opieki zdrowotnej dzieciom, kobietom ciężarnym, osobom niepełnosprawnym i osobom w podeszłym wieku. Poprzez działania prewencyjne chronią też obywateli przed chorobami epidemicznymi, prowadzą profilaktykę przeciw nim, umożliwiają dbałość o higienę, kontrolują ewentualne zakażenia i zapewniają bezpośrednie leczenie tych chorób, gwarantując opiekę medyczną. Ich powinnością jest również zapobieganie zgubnym skutkom tychże chorób epidemicznych na środowisko. Dlatego władze mają wszelkimi dostępnymi środkami starać się ograniczyć ich następstwa oraz prowadzić efektywną działalność edukacyjną i prewencyjną w tych kwestiach. Wpływ na ochronę zdrowia ma też bowiem redukowanie pewnych środowiskowych czynników chorobotwórczych. 

Konstytucja mówi też o konieczności popierania przez władze rozwoju kultury fizycznej, a w związku z tym – finansowaniu budowy i utrzymywaniu różnych obiektów sportowych, prowadzeniu działań edukacyjnych w tym zakresie. Należy zapewnić możliwość czynnego wypoczynku i uprawiania sportu, szczególnie przez dzieci i młodzież. Propagowanie kultury fizycznej i zdrowego trybu życia ma bowiem bezpośrednie przełożenie na zdrowie obywateli.