IBRD - Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju - cele, zadania, działalność

IBRD – Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (ang. International Bank for Reconstruction and Development) – jedna z 16 wyspecjalizowanych organizacji działających w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jest jedną z instytucji tzw. Grupy Banku Światowego (ang. The World Bank Group), której misją jest walka z ubóstwem i poprawa poziomu życia ludności w krajach rozwijających się. 

Obecnie, Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju, wraz z afiliowanymi przy nim Międzynarodową Korporacją Finansową i Międzynarodowym Stowarzyszeniem Rozwoju, uważa się ją za wiodącą instytucję mającą służyć rozwojowi gospodarczemu krajów rozwijających się, wspierającą je przede wszystkim przez udzielanie pomocy kredytowej,

Statut Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju opracowano już w 1944 r. podczas konferencji w Bretton Woods w USA, zaś działalność swoją rozpoczął w 1946 r. Wówczas, powstał też Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW). Odtąd, członkostwo w IBRD uzależnione jest od tego, czy państwo, które chce przystąpić do organizacji, ratyfikowało Statut MFW. 

Do dzisiaj, do IBRD (i MFW) przystąpiło 187 państw członkowskich. Pierwotnym celem powołania Banku było udzielenie pomocy, zwłaszcza finansowej, w formie długookresowych pożyczek, państwom na odbudowę zniszczeń poniesionych w czasie II wojny światowej, a także promocja przepływu kapitału niezbędnego do rekonstrukcji gospodarek. Początkowy kapitał zakładowy Banku wynosił 10 mld USD, zaś obecnie, jest to 189 918 mln, a największy udział mają nim Stany Zjednoczone, Japonia, Niemcy, Francja i Wielka Brytania. Środki te, czerpie IBRD z emisji obligacji, z wpłat gotówkowych krajów członkowskich i z własnych funduszy rezerwowych. 

Zadaniem, jakie stawia sobie za cel nadrzędny jest zmniejszenie ubóstwa w krajach o średnim poziomie dochodu narodowego, które odznaczają się przy tym wiarygodnością kredytową, poprze udzielanie im nie tylko długoterminowych kredytów, ale i gwarancji i usług bezkredytowych. Do otrzymywania takiej pomocy ze strony IBRD upoważnionych jest 78 krajów członkowskich, w tym Polska, jako kraj o najwyższym dochodzie na jednego mieszkańca. Krajem o najniższym dochodzie jest natomiast Zambia.   

Najwyższym organem IBRD jest spotykająca się raz do roku Rada Gubernatorów, złożona z przedstawicieli państw członkowskich, które mianują po 1 członku Rady i 1 zmienniku, lecz przyjęło się, że jeśli w MFW dany kraj reprezentuje jego minister finansów, to w IBRD zasiada prezes Banku Centralnego lub odwrotnie. Nad działalnością bieżącą czuwa 24-osobowy Zarząd Dyrektorów Wykonawczych. Wybiera on też Prezesa, który automatycznie staje się Prezydentem Grupy Banku Światowego i przewodniczy organom kierowniczym pozostałych 4 instytucji. Obecnym Prezydentem jest (od 1 lipca 2009 r.) Amerykanin Robert B. Zoellick. 

Siedzibą IBRD jest Waszyngton. Polska jest jego członkiem od 1986 r.