AMC - Andyjski Wspólny Rynek - cele, zadania, opis

AMC - Andyjski Wspólny Rynek (Andino Mercado Comun, AMC) - tzw. Pakt Indyjski lub Układ z Cartageny - jedno z ugrupowań regionalnej integracji gospodarczej. 

AMC powołany został przez 5 państw: Chile, Ekwador, Kolumbię, Peru i Wenezuelę. Podczas konferencji w Bogocie, w sierpniu 1966 r., szefowie rządów ww. państw uchwalili tzw. Deklarację z Bogaty. W tekście deklaracji państwa zobowiązały się do szybszej niż w ramach LAFTA, czyli Stowarzyszenia Wolnego Handlu Ameryki Łacińskiej liberalizacjiwe wzajemnych stosunkach handlowych, stworzenia wspólnego rynku i ogólnego zacieśnienia współpracy w regionie. W 1967 do AMC dołączyła Boliwia, a w rok później państwa powołały do istnienia nową instytucję: Andyjskie Stowarzyszenie Rozwoju, które miało udzielać pomocy finansowej krajom członkowskim. W roku 1969, 26 maja Boliwia, Chile, Ekwador, Kolumbia i Peru podpisały w Cartagenie, w Kolumbii, Pakt Andyjskiej Integracji Subregionalnej, który następnie zaaprobowała LAFTA i - jako Układ z Cartageny - wszedł on w życie 9 lipca 1969 r. Wkrótce do sygnatariuszy Paktu na powrót dołączyła Wenezuela (1973), zaś w 1976 - zrezygnowało z udziału Chile. 

AMC było rezultatem pewnego kryzysu w łonie LAFTA, spowodowanego dyskryminacja interesów uboższych członków stowarzyszenia. Bieżące trudności ekonomiczne, zmusiły zatem niektóre kraje do podjęcia osobnej, w węższym kręgu skupionej działalności. Prace AMC przyniosły efekty zwłaszcza w latach 70. i 80., kiedy to podpisanych zostało kilka kluczowych dla rozwoju porozumień (np. Zmodyfikowany Protokół z Cartagena, Deklaracje z Machu Picchu, z La Paz czy z Galapagos). 

W 1991 r. podpisano Akt z Caracas, który zdecydował o utworzeniu strefy wolnego handlu od 1992 do 1995 r. W 1994 r., w Suito w Ekwadorze, 5 państw członkowskich podpisało porozumienie o wprowadzeniu wspólnych ceł wewnętrznych. Aby przezwyciężyć regionalne trudności w dziedzinie gospodarki, państwa AMC starają się także o integrację z innymi podmiotami. Dlatego kraje członkowskie mogą swobodnie zawierać umowy handlowe z innymi państwami. Na tej zasadzie powstała np. tzw. Grupa Trzech skupiająca Kolumbię, Meksyk i Wenezuelę. Obecnie, ambicją AMC jest stworzenie Wspólnego Rynku Latynoamerykańskiego. Od 1993 r. AMC współpracuje też z Unią Europejską. 

Najwyższym organem AMC jest rezydująca w Limie Komisja do spraw Układu z Cartageny. Składa się z przedstawicieli państw członkowskich i zbiera się 3 razy do roku. Organem wykonawczym jest Junta, do której należą 3 wybrani przez Komisję członkowie ze statusem funkcjonariuszy międzynarodowych. Prace bieżące AMC wspomagają też Komitet Ekonomiczno-Społeczny i Komitet Doradczy. Do organizacji należy dzisiaj 9 państw.