Europejska Wspólnota Węgla i Stali - cele, geneza, członkowie. Traktat paryski

Europejska Wspólnota Węgla i Stali to organizacja międzynarodowa, będąca podłożem istnienia dzisiejszej Unii Europejskiej. Jej założeniem była integracja europejska w kontekście gospodarczym, która objąć miała najważniejsze (wówczas) gałęzie przemysłu, czyli – górnictwo i hutnictwo.

Jej założycielami jest sześć państw: Belgia, Holandia i Luksemburg, czyli państwa Beneluxu, które już wcześniej związały unię celną między sobą, a także Francja, Włochy i Republika Federalna Niemiec. Z tamtym czasów wywodzi się termin „ojców zjednoczonej Europy”, do których zaliczano: Roberta Schumana – jego Deklaracja z 9 maja 1950 stała się podstawą integracji, Jeana Monneta – współtwórcę planu integracyjnego oraz przedstawicieli: RFN (Konrad Adenauer), Belgii (Paul-Henri Spaak) i Włoch (Alcide De Gasperi).

Dokumentem, który oficjalnie powoływał ową organizację, był Traktat paryski, który wyżej wymienione państwa podpisały 18 kwietnia 1951 roku. Został on zawarty na okres 50 lat, a w życie wszedł 23 lipca 1952 roku. Oznacza to, że na początku drugiej połowy 2002 roku przestał on obowiązywać, a co za tym idzie – Europejska Wspólnota Gospodarcza przestała istnieć. Jej kompetencje przejęte zostały przez Wspólnotę Europejską, a następnie (WE przestała istnieć na mocy Traktatu lizbońskiego, który wszedł w życie 1 grudnia 2009 roku) przez Unię Europejską. Należy jednak wspomnieć o wydarzeniach pośrednich oraz samej realizacji zadań EWWiS.

Plan powstania Wspólnoty zakładał, że utworzony zostanie wspólny rynek dla najważniejszych produktów, jak węgiel czy stal. Tak też się stało. Już od  sstycznia 1953 roku szóstka państw założycielskich mogła się cieszyć przepływem węgla i żelaza, natomiast od 1954 – również stali. Jedynie Włochy nieco zwolniły integrację, przyjmując wspólny rynek stali dopiero cztery lata później.

By rozwijać organizację, ciągle starano się wprowadzać jakieś udogodnienia. Już w roku 1955 zorganizowano konferencję w Mesynie, która zaowocowała kolejnymi dwoma instytucjami, powołanymi przez członków EWWiS już dwa lata później, na mocy Traktatów Rzymskich z 1957. Były to: Europejska Wspólnota Gospodarcza i Europejska Wspólna Energii Atomowej, które poszerzały zakres integracji państw członkowskich.

Dla ułatwienia prac oraz oszczędności postanowiono ujednolicić organy tej samej kategorii każdej z instytucji, co stało się na mocy Traktatu fuzyjnego z roku 1967. Dzięki temu jeden organ mógł zarządzać z powodzeniem trzema instytucjami. Gdy w roku 1993 w życie wszedł Traktat z Maastricht, integracja posuwała się coraz bardziej. Ostatecznie 23 lipca 2002 roku funkcję EWWiS przejęła, jak zostało wspomniane, Wspólnota Europejska.