Komunizm w Polsce - historia, charakterystyka, cechy

Komunizm w Polsce po raz pierwszy pojawił się pod koniec II wojny światowej, kiedy Armia Czerwona w 1944 r. wkroczyła do Polski. Na konferencjach w Jałcie i Poczdamie ustalono, że Polska pozostanie pod wpływami Związku Radzieckiego. Rozpoczęło się powolne i mozolne budowanie aparatu komunistycznego w Polsce.

Powołano policję polityczną UB (SB – Służba Bezpieczeństwa) Urząd ten zajmował się tropieniem i aresztowaniem przeciwników politycznych w Polsce. Władza podporządkowała sobie administrację i wojewódzkie władze. Rozpoczęto wprowadzanie systemu propagandowego komunizmu do szkół, a niepokornych nauczycieli ostro karano. Władza podlegała ścisłym rozkazom z ZSRR. Rząd wprowadził monopolistyczną gospodarkę, upaństwowił ją i podporządkował partii.

Budowa państwa polskiego na wzór Związku Radzieckiego była planem Stalina, który opracował go już na długo przed końcem wojny. Kraje zachodu, takie jak Francja czy Wielka Brytania, przeżywały niesamowity wzrost gospodarczy, podczas gdy Polska będąca w sidłach komunistycznych coraz bardziej pogrążała się w biedzie i kryzysie. 13 czerwca 1946 r. ustalono karę śmierci za działalność antykomunistyczną, rozpoczęła się nagonka na działaczy wolnościowych i niepodległościowych w Polsce, wszelki opór został siłą zdławiony. 22 września 1946 r. powstał Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, rozpoczęła się inwigilacja i indoktrynacja środowisk akademickich i patriotycznych. Rozpoczęto prześladowania członków PSL-u. Przeprowadzono referendum, którego wyniki zafałszowano, przedstawiono kampanię „3 x TAK” w której obywatele popiera żądania komunistów, sprytnie i potajemnie przekłamywano społeczeństwo. Wybory 19 stycznia 1947 r. okazały się farsą, a wynik był z góry znany. W rzeczywistości wygrałby Mikołajczyk, ale tak przekłamano wybory, że ponad 80% poparło partię komunistyczną. Powołano nowy rząd na czele, którego stanął Józef Cyrankiewicz z Polskiej Partii Socjalistycznej. Cyrankiewicz otwarcie popierał komunistyczne rozwiązania w stosunku do Polski. Wobec takiego obrotu sprawy Mikołajczyk potajemnie uciekł z kraju.

Polska powojenna była ściśle kontrolowana przez Związek Radziecki, Stalinowi udało się sformować w Polsce własny podległy mu rząd na czele z Bolesławem Bierutem i Edwardem Osóbką-Morawskim, a później z Władysławem Gomułką. Utworzono Rząd Tymczasowy, rząd na emigracji utracił wpływy w Polsce, rozpoczęła się ostra sowietyzacja Polski. Polscy komuniści wspólnie z sowietami, przystąpili do budowy aparatu komunistycznego w Polsce, aresztowano żołnierzy Armii Krajowej, odbył się tzw. proces szesnastu. Usunięto całą opozycję i zmuszono do ucieczki Mikołajczyka.

Komunizm narzucony Polsce siłą po II wojnie światowej nie spotkał się z aprobatą polskiej społeczności. Pierwsze oznaki niezadowolenia pojawiły się w 1956 r., później w 1968 r. i dopiero w 1989 r. oficjalnie uznano, że Polacy nie zgadzają się z reżimem komunistycznym. Dodatkowo do niezadowolenia przyczyniła się bieda, ubóstwo i kryzys gospodarczy, do którego przyczynił się ustrój komunistyczny. Brak podstawowych środków do życia, braki żywnościowe i fatalny stan gospodarki zmusił Polaków do refleksji nad obecnym systemem. 

Komunizm w Polsce zbierał bardzo krwawe żniwa i dopiero prawdziwa odwilż nastąpiła w 1989 r. w latach 90. udało się zapomnieć o komunistycznej przeszłości i rozpoczęto budowę demokratycznej Polski.