Powstanie listopadowe - przyczyny, przebieg i skutki

Powstanie listopadowe było pierwszym tak dużym zrywem narodowym od czasu powstania kościuszkowskiego i III rozbioru Polski.

Sytuacja Polski pod rządami zaborców była niezwykle trudna, zwłaszcza na terenach opanowanych przez Rosjan. W warunkach mocno ograniczonej wolności nieustannie tworzone były konspiracyjne grupy o charakterze spiskowym, ale również np. samokształceniowym (Wilno – Towarzystwo Filomatów, Zgromadzenie Filaretów). Działalność tego typu szybko, bo już na początku lat dwudziestych po ukazie carskim o zakazie organizacji tajnych związków, stłumiono. Spiskowali również wojskowi. Major Walerian Łukasiński w 1819 założył Wolnomularstwo Narodowe (od 1821 – Towarzystwo Patriotyczne). Organizacja ta, działająca w trzech zaborach, miała charakter typowo karbonarski. Jednak aresztowania z lat 1826 i 1827 doprowadziły do rozbicia związku. Udzielanie się w tajnych organizacjach łączyło się mocno z rozkwitem ideologii romantyzmu, która na terenach polskich miał szczególnie mocne oddziaływanie.

Wybuch powstania czerpał również przyczyny w kwestiach typowo politycznych. Restrykcje, jakie spadały na patriotów uświadomiły im, iż nadzieja o poszerzaniu autonomii nie zostanie zrealizowana....