Reformy Karola Wielkiego - Reforma monetarna Karola Wielkiego

Karol Wielki słusznie uważany jest za najwybitniejszego władcę europejskiego okresu wczesnego średniowiecza, a także za jednego z najznakomitszych królów w całej historii świata. Karol po śmierci swojego brata Karlomana, z którym od roku 768 współrządził państwem stworzonym przez Pepina Krótkiego, objął samodzielne rządy nad krystalizującym się państwem frankijskim. Liczne zakończone zwycięstwami wojny i sukcesy na arenie międzynarodowej, spośród których najistotniejsza była koronacja z rąk papieża Leona III w Boże Narodzenie roku 800, oraz szereg gruntownych reform wewnętrznych, które wyprowadziły państwo Franków na czoło ówczesnej europejskiej sceny politycznej, w pełni upoważniają potomnych i historyków do używania wobec tego władcy przydomka Wielki.

Jedną z najważniejszych innowacji, jakie za pośrednictwem państwa Franków Karol Wielki wprowadził do średniowiecznej Europy, była przeprowadzona przez niego na szeroką skalę reforma monetarna w roku 790 r. Jednak o jej powodzeniu zadecydowała w dużej mierze reforma systemu miar i wag z roku 789. W jej wyniku ustalona została umowna wartość tzw. funta karolińskiego o wadze około 408 gramów, która stała się podstawą późniejszych zmian w systemach płatniczych na Starym Kontynencie. Z funta takiego następne wybijano 240 denarów o średniej wadze 1,7 grama każdy, których to 20 składało się na tzw. solid – umowną, niewybijaną faktycznie jednostkę obrachunkową. 20 solidów składało się na jednego funta.

Reforma pieniężna przeprowadzona przez Karola Wielkiego miała dwa zasadnicze cele. Pierwszym – oczywistym – było oddanie do dyspozycji swoim poddanym nowej, jednolitej, silnej i dobrej jakościowo monety, która stałaby się jedynym oficjalnym środkiem płatniczym w państwie Franków. Drugim celem była jawna i otwarta manifestacja swojej pozycji wśród poddanych, ale także mieszkańców sąsiednich terenów – określona symbolika i konkretne treści przekazywane za pomocą stempli oraz dobrej jakości kruszcu.

Jednym z podstawowych założeń reformy monetarnej Karola Wielkiego było skupienie, w możliwie jak największym stopniu, całego potencjału menniczego w rękach królewskich – poprzez ograniczenie liczby mennic ograniczył on do minimum ryzyko tzw. „psucia monety” oraz używania do jej wybijania niskiej jakości kruszcu, którym było tylko i wyłącznie srebro, a także zapewnił wszystkim monetom w miarę jednolity wygląd zewnętrzny.

Denar za czasów Karola Wielkiego posiadał na jednej stronie imię oraz tytuł panującego na otoku oraz krzyż pośrodku. Na rewersie znajdował się monogram Karola Wielkiego oraz nazwa mennicy, z której pochodziła moneta. Schemat ten był ściśle przestrzegany, a poszczególne egzemplarze różniły się od siebie tylko nieznacznie dzięki ujednoliceniu wyglądu stempli używanych do ich wybijania. Wygląd zewnętrzny monety zmienił się dopiero po historycznej koronacji Karola w roku 800, kiedy to na awers wprowadzone został popiersie władcy z wieńcem laurowym na skroni, a na rewersie znalazł się wizerunek świątyni antycznej z krzyżem pośrodku otoczone napisem „religia chrześcijańska” w języku łacińskim.