Gustaw Herling-Grudziński „Wieża” - opracowanie opowiadania
JUŻ 9902 WYPRACOWANIA W BAZIE!
- 4914 wypracowanie - Język polski
- 1594 wypracowanie - WOS
- 2021 wypracowanie - Historia
- 787 wypracowanie - Religia
- 528 wypracowanie - Język angielski
- 58 wypracowanie - Język niemiecki
Opowiadanie zatytułowane „Wieża” stanowi jedno z najznakomitszych osiągnięć nie tylko w dorobku Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, ale również w całej polskiej literaturze współczesnej. Powstało prawdopodobnie w kilka lat po zakończeniu II wojny światowej, ale po raz pierwszy ukazało się dopiero w 1958 roku na łamach paryskiej „Kultury”. Z racji niechęci władz PRL-u i bardzo nieprzychylnej autorowi cenzurze utwór bardzo długo nie mógł ukazać się na rodzimym rynku wydawniczym, doczekując się premiery dopiero w 1988 roku dzięki staraniom wydawnictwa „W drodze”.
Tytuł opowiadania - jak w przypadku wielu innych utworów Grudzińskiego - zawiera w sobie jego ogólnie ujęty sens, odwołując się do bardzo szerokiego kontekstu metaforycznego. Tytułową wieżę możemy odnieść z jednej strony do literalnie pojmowanego miejsca akcji, które rozgrywa się w dwóch budowlach tego typu - wprowadzeniem do fabuły jest opowieść o tzw. Wieży Bramafan (w tłum.: „Krzyk Głodu”), w której wedle lokalnej legendy z Aosty przed wielu laty pewien zazdrosny hrabia zamknął swoją żonę, skazując ją na śmierć głodową. Ośrodkiem narracji dla całego opowiadania staje się zaś Torre dello Spavento - Wieża Strachu - w której połowę swego życia spędził nieszczęśnik odizolowany od społeczności miasteczka z powodu trądu, jaki pochłonął całą jego rodzinę.
W tym aspekcie wieża nabiera drugiego, tym razem metaforycznego sensu, którego źródeł możemy dopatrywać się w tradycji chrześcijańskiej, uznającej tego typu budowle za symbol wzniosłości i sięgania ku doskonałości Boga panującego w niebiosach. W opowiadaniu Grudzińskiego takie znaczenie wieży zostało jednak użyte ze sporą ironią, niosącą na sobie piętno tragicznego losu Lebrossa - mimowolnego mieszkańca Torre dello Spavento. Pod koniec XVIII wieku dotknięty trądem dwudziestoletni młodzieniec został tu zamknięty razem z chorą siostrą i niemal całkowicie odizolowany od świata zewnętrznego. Wieża stała się źródłem i świadkiem jego hiobowego nieszczęścia, płynącego z jednej strony z fizycznego cierpienia, z drugiej zaś - z o wiele straszniejszej, trudnej do wyobrażenia samotności. Jego droga do świętości wiodła przez ogarniający każdą sferę jego życia ból i nadludzką determinację w jego znoszeniu, by pomimo wszystko żyć i umrzeć jak wzorowy chrześcijanin. Wieża staje się więc symbolem heroicznej walki o pełnię własnego człowieczeństwa w warunkach więziennego ograniczenia, jakie w rozmaitych metaforycznych formach otacza każdego z nas - człowiek jest bowiem uwięziony w swoim ciele, w rozmaitych psychologicznych i społecznych ograniczeniach, schwytany w kleszcze międzynarodowej polityki; każde cierpienie można jednak znieść z godnością, a słabość i tchórzostwo nie mają w żadnej sytuacji rzeczywistego wytłumaczenia.
Historia Lebrossa zostaje opisana w jednym z opowiadań Francois-Xavier de Maistre'a, które narrator „Wieży” odnajduje w domu innego z bohaterów swojej opowieści. Dowiaduje się, iż los emerytowanego nauczyciela był w pewien sposób podobny do dziejów trędowatego nieszczęśnika - on również znalazł w podgórskiej chatce swoją „wieżę samotności”, choć zamknął się w niej z własnej woli. Po utracie bliskich w tragicznym trzęsieniu ziemi w Messynie bohater miał sam szukać śmierci, gdy jednak ta pojawiła się wraz z przybyciem do miasteczka niemieckich żołnierzy - uciekł przed nią w popłochu, wydając w ręce katów lokalnego proboszcza. Jego historia pokazuje nam jak wielką wartością, pomimo wszystko, jest dla człowieka życie samo w sobie, najcenniejszy dar, jaki dostajemy od Boga, trzymając się go kurczowo nawet wtedy, gdy traci swój sens.
Obok niezwykle interesującej warstwy problematycznej na uwagę zasługuje również kunsztowna konstrukcja „Wieży” o charakterze szkatułkowym - narratorem nadrzędnym opowiadania jest polski żołnierz wypoczywający w niewielkiej włoskiej miejscowości przed wyruszeniem do kolejnych obowiązków. Szczęśliwym zbiegiem okoliczności zatrzymuje się w domu nauczyciela z Turynu, referując tragiczną historię ostatnich lat jego życia, której odzwierciedlenie odnajdzie w opowiadaniu de Maistre’a o współczesnym Hiobie zamkniętym w Wieży Strachu. Wielopłaszczyznowość narracji pozwala na wprowadzenie do spójnego tekstu kilku odmiennych punktów widzenia, które z rozmaitych perspektyw analizują sens cierpienia i jego nieuniknionej obecności w ludzkim życiu.
Podobne wypracowania do Gustaw Herling-Grudziński „Wieża” - opracowanie opowiadania
- Jan Tomasz Gross - biografia, życiorys
- Jerzy Andrzejewski „Bramy raju” - opracowanie utworu
- Jerzy Andrzejewski „Bramy raju” - streszczenie utworu
- Klęska Kordiana - czy Kordian poniósł klęskę? Juliusz Słowacki „Kordian”
- George Orwell „Folwark zwierzęcy” - opracowanie książki
- Zofia Nałkowska „Granica” - ocena Zenona Ziembiewicza
- Zofia Nałkowska „Granica” - opracowanie książki
- Henryk Sienkiewicz „W pustyni i w puszczy” - przygoda z lwem. Opis, streszczenie
- Gustaw Herling-Grudziński „Inny świat” - opracowanie książki
- Horacy „Exegi monumentum” - interpretacja i analiza ody
- William Szekspir „Hamlet” - opracowanie dramatu
- Umberto Eco „Imię róży” - opracowanie książki
- Jarosław Iwaszkiewicz „Ikar” - bohaterowie. Charakterystyka
- Józef Ignacy Kraszewski „Stara baśń” - opracowanie utworu
- Jarosław Iwaszkiewicz „Wiewiórka” - opracowanie utworu
- Tragizm Makbeta - czy Makbet jest bohaterem tragicznym? - William Szekspir „Makbet”
- William Szekspir „Makbet” - opracowanie dramatu
- Adam Mickiewicz „Sonety krymskie” - „Burza” - środki stylistyczne, budowa sonetu
- Adam Mickiewicz „Sonety krymskie” - „Mogiły haremu” - interpretacja i analiza wiersza
- Adam Mickiewicz „Reduta Ordona” - opracowanie, środki stylistyczne w wierszu