Motywy biblijne w malarstwie, ich funkcjonowanie - omów na przykładzie obrazów z różnych epok

Biblia jako bogata Ksiega inspirowała i nadal inspiruje twórców różnych dziedzin sztuki. Mamy odwołania biblijne w literaturze, muzyce, rzeźbie czy malarstwie. Ostatnia kategoria stanowi ciekawy przedmiot do rozważenia.

Utrwalanie scen biblijnych i postaci związanych z Pismem Świętym na ścianach świątyń, rycinach, obrazach stało się jednym z głównych motywów w sztuce epoki średniowiecza. Szczególnie ściany i sklepienia kościołów służyły do zobrazowywania wydarzeń ze Starego i Nowego Testamentu. „Biblia Pauperum”, czyli „Biblia dla ubogich”, to rozwiązanie, które miało pomóc prostym ludziom nie umiejącym czytać zrozumieć prawdy wiary i zbliżyć do Boga. Malowano więc freski przedstawiające najważniejsze biblijne sceny. Był to łatwo dostępny i czytelny sposób na ukazanie bogactwa wątków biblijnych ubogim wiernym. Artystą, który zajmował się tego typu malowidłami był na przykład Michał Anioł, a jednym z przykładów jego dzieł ściennych są freski w Kaplicy Sykstyńskiej. Takie dzieła jak „Stworzenie Adama” czy „Sąd Ostateczny” rozpoznawalne do dziś, wyszły spod pędzla właśnie tego malarza. Michał Anioł stale współpracował z Watykanem, jego mecenasem był sam papież, stąd twórczość jego opiera się w dużym stopniu właśnie na motywach biblijnych (tworzył nie tylko obrazy, ale również rzeźby).

Renesans to epoka, w której tworzył Leonardo da Vinci. Artysta ten, wszechstronnie uzdolniony, również odwoływał się do Biblii w swoich dziełach. Jego najsłynniejszym obrazem jest „Ostatnia wieczerza”, która stała się przedmiotem analizy dla kolejnych pokoleń i inspiracją dla twórców. Da Vinci podkreślał w swoich dziełach cechy charakterystyczne dla postaci, ukazywał poprzez odpowiednią technikę ich wnętrze, dzięki czemu, jego obrazy sprawiają wrażenie, jakby żyły własnym życiem.

Innym znanym artystą uwieczniającym sceny biblijne na swoich obrazach, jest Rembrandt van Rijn. Działał on nieco później od Michała Anioła i Leonarda da Vinci, bo od lat 20. XVII wieku (dzieła Anioła to koniec XV i początek XVI w.). Ten holenderski malarz zostawił po sobie bardzo bogatą spuściznę artystyczną, a motywy biblijne w jego dziełach zajmują sporą jej część. Warto tu przytoczyć takie obrazy, jak choćby „Powrót syna marnotrawnego”, „Niewierny Tomasz”, „Męka Pańska” czy „Ofiara Abrahama”. Stanowią one zaledwie niewielki procent z jego dzieł, które dotyczyły wydarzeń z Pisma Świętego. Obrazy Rembrandta przemawiają przede wszystkim, dzięki zastosowaniu przez niego metody światłocienia, która wyostrza najważniejsze elementy jego obrazów.

Peter Paul Rubens - to kolejny autor dzieł nawiązujących do wydarzeń biblijnych. Działał on w epoce baroku i stał się najwybitniejszym jej przedstawicielem dzięki indywidualnemu stylowi malarskiemu. Jeśli chodzi o jego obrazy związane z Biblią, warto tu przytoczyć dzieła chociażby takie jak „Adam i Ewa”, „Droga na Kalwarię”, „Pokłon trzech króli”, „Upadek zbuntowanych aniołów” oraz wiele, wiele innych, gdyż Rubens zostawił po sobie bogaty dorobek twórczy, w którym malarstwo biblijne zajmuje sporą część.

Widać więc, że Biblia inspirowała i nadal inspiruje malarzy chcących zobrazować wydarzenia, które miały wpływ nie tylko na religię, ale również kulturę i sztukę ludzkości.