JWHW - Jahwe - co oznacza Jahwe? Znaczenie, symbolika imienia. Jahwe w Biblii

JWHW, zwane tetragramem (z łacińskiego – „cztery litery”), jest uznawane za imię Boga, które przy przetłumaczeniu na język polski brzmiałoby „Jahwe” bądź „Jehowa”. Pisany język hebrajski nie zawierał samogłosek, dodawane były one jedynie w mowie mówionej, z tego względu dokładne brzmienie wyrazów było przekazywane jedynie ustnie. To powoduje, iż dzisiaj możemy jedynie domyślać się, jakie samogłoski zostały wprowadzone pomiędzy spółgłoski JWHW.

Uczeni podają, iż w języku hebrajskim po „j” najczęściej występuje „a”, natomiast po zbitce „hw” – „e”; stąd spekulacje, iż takie samogłoski mogły pojawić się w tych miejscach. Trzeba pamiętać jednak, iż Jahwe jest imieniem własnym, a do nazw własnych reguły gramatyki nie zawsze ściśle się stosują. Imię Boga brzmieć może więc inaczej.

Jednak na poparcie tezy o występowaniu samogłosek „e”, „o”, „a” przemawia także inny argument: owe litery mogą być kopią samogłosek znajdujących się w wyrazie „Adonaj”, co znaczy „Pan”. Przeniesienie wyglądałoby wtedy następująco: Jahowah.

W najdawniejszych tekstach biblijnych pojawia się imię Boga, jednak im bliżej czasów nam współczesnych, tym praktyka ta jest rzadsza. Spowodowane jest to faktem, iż niektórzy interpretują drugie przykazanie – „Nie będziesz brał imienia Pana Boga swego nadaremno” –  jako zakaz wymawiania kiedykolwiek Bożego imienia.

Z tego względu każde zastosowanie imienia wypływającego z tetragramu JHWH było uważane za obrazę imienia świętego i bluźnierstwo. Dlatego owe miejsca w Biblii zastępowano słowami „Pan” lub „Bóg”. Nawet współcześnie papież Benedykt XVI, w 2008 roku, zaapelował o wycofanie słowa Jahwe z liturgii i zastąpienie go słowem „Pan”.

Innymi motywami, dla których nie używa się dosłownego imienia Boga, są: uniemożliwienie profanacji, wykorzystania dla celów magicznych oraz niechęć do oskarżenia o politeizm, ponieważ jeśli wypowiadamy imię jedynego Boga, w którego wierzymy, to znaczy że językowo musimy go wyodrębnić od innych, którzy też maja swoje imiona. Nie nadając Bogu żadnego określonego imienia, wierząc, iż Jest Tym, który Jest, wyrażamy naszą wiarę, iż jest jedynym, niepojętym i niemożliwym do nazwanie w ludzkim niedoskonałym języku Bogiem.

Pierwotny tetragram ulegał w ciągu wieków modyfikacjom i przybierał różne formy, np. Jevo, Jao, Jaho, Jabe, Jaoth, Jehwah, Jehowah i wiele innych. Dopiero w XVI wieku upowszechniła się forma Iehova, za czym idzie polski odpowiednik Jehowa.

JHWH pochodzi od hebrajskiego czasownika „hawah”, którego niedokonaną formę można tłumaczyć jako „istniejący” lub „jest zawsze”. To pozostaje w związku ze słowami, które znajdujemy w Ewangelii św. Mateusza: „A oto ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata” (Mt 28, 20).

Inne imiona określające Najwyższego to: Elohim, czyli „bogowie”, a liczba mnoga jest tutaj formą oznaczającą szacunek i respekt; El Eljon, czyli „Bóg Najwyższy” czy El Szaddai – „Bóg Wszechmocny”.

Jednak imię Jahwe – bądź Jehowa – są bardzo popularne w literaturze, sztuce, muzyce i innych dziedzinach. Wystarczy wymienić rozmaite rozprawy, kazania czy encyklopedie chrześcijańskie w średniowieczu, a także wspomnieć o polskiej literaturze od Jana Kochanowskiego, przez Adama Mickiewicza, po Marię Konopnicką. Jeśli chodzi o muzykę, imię to „podejmowali” m.in. Jan Sebastian Bach czy Franciszek Szubert.

Wśród polskich twórców współczesnych wymienić można takie nazwiska jak Kazik Staszewski czy Jacek Kaczmarski. Także motywy z filmów, architektury i innych dziedzin odnoszą się do imienia Jahwe. Częstochowa, Łomża, Lidzbark Warmiński czy Olkusz zawierają tego typu zabytki w nazwach.