Mistycyzm - co to jest mistycyzm? Definicja, opis, przykłady. Mistycyzm chrześcijański

Mistycyzm w ogólnym pojęciu jest doświadczeniem religijnym o charakterze ponad przestrzennym oraz ponadrzeczywistym. Mistycyzm ma znamiona boskiej obecności przy człowieku. Dotyczy ona transcendencji, czyli swoistego, metaforycznego „przechodzenia” w różnych znaczeniach tego wyrazu. Nazywany jest też wiedzą religijną. Nazywane jest też doświadczeniem wiary - urzeczywistnieniem jej w życiu codziennym poprzez jej doświadczenie.

Mistycyzm (szczególnie o charakterze chrześcijańskim) szczególnie popularny był w epoce romantyzmu. Rozpropagowany był przez Williama Blake’a - angielskiego malarza, rysownika, poetę. Mistycyzm obecny jest w wielu religiach świata. Mówi przez to o doświadczalnej obecności Boga wśród wiernych. Pomimo iż jest to zjawisko dotykające świętości, uległ on zeświecczeniu, czyli procesowi sekularyzacji. Według chrześcijan mistycyzm prowadzi do zjednoczenia duszy człowieka z największą świętością - Bogiem. Jest to jakby związek dusz.

Objawienia zazwyczaj mają ci, którzy zostali oznaczeni obecnością Ducha Świętego. Są to święci oraz błogosławieni. W doświadczeniu mistycznym liczy się najbardziej osobiste odczuwanie. Bóg staje się tutaj emanacją świetlaną przenikającą duszę człowieka na wskroś. Jest to doświadczenie duszy, a nie ciała. Mistycyzm ma swoje podłoże w kabalistyce (nurty mistyczne będące w obrębie judaizmu). Na świecie rozpowszechniony został przez pitagorejczyków.

Mistycyzm tworzy drogę do obcowania z boskością, a to daje nam drogę do poznania prawdy, stając się sztuką poznania samą w sobie. Z chrześcijańskim ruchem mistycznym związany był święty Augustyn - jeden z głównych Doktorów Kościoła w V w. n.e. Mistycyzm ma zwykle charakter wizyjny, jako objawienie, nagłe olśnienie religijne. Szczególnie popularne były one w czasach zacofanego średniowiecza. Najbardziej znanymi mistykami chrześcijańskimi byli: święty Augustyn, Albert Wielki, święty Tomasz z Akwinu, święty Jan od Krzyża, święty Franciszek z Asyżu, święta Hildegarda z Bingen. 

Wśród polskich mistyków znajdziemy: poetę romantycznego - Juliusza Słowackiego, Feliksę Kozłowską, Mariusza Milskiego oraz w szczególności świętą Justynę Kowalską. Wszyscy oni mieli bezpośrednie doświadczenie boże. Mistycyzm nieustannie poddawany jest naukowym procesom badawczym. Jest to zjawisko zakrojone na szeroką skalę, bo obejmuje różne dziedziny życia - kulturę: literaturę malarstwo, sztukę, muzykę, psychologię, filozofię, teologię.

Wielu teologów nie zgadza się z możliwością wstępowania prawdziwego mistycyzmu ze względu na psychologiczny brak logiki w tym wydarzeniu. O samym mistycyzmie wiemy jedynie tyle, co przekazali w swoich dziełach ci, którzy mieli doświadczyć tego stanu. Są to więc relacje subiektywne. W religii prawosławnej zjawisko to może kojarzyć się z procesem przebóstwienia. 

Przebóstwieniem nazywamy możliwość, jaką człowiek zyskuje, aby mógł poznać Boga, obcować w jego bliskości i towarzystwie. Judaizmie Bóg w mistycyzmie uważany jest za świetlaną emanację dobroci, którą swoim rozumem pragnie ogarnąć człowiek. Według judaizmu każdy wierny może dostąpić zaszczytu mistycyzmu, jeżeli tylko jest prawdziwym wiernym.

Mistycyzm jest doświadczeniem wychodzącym poza strefę religijną, a sięgającą różnych dziedzin życia. To niepojęte doświadczenie świętości wielokrotnie poświadczone przez Kościół. O prawdziwości mistycznych doświadczeń mogą świadczyć dzieła spisane przez świętych i błogosławionych.